Euskadiko Orkestrak harremana sendotu du Poloniako Beethoven Jaialdiarekin
Erritmo eta exijentzia artistiko altuko bira baten emaitza da, euskal orkestrak sendotasun handiz eta kalitate estandar altuekin gainditu duena.
Euskadiko Orkestraren zuzendari nagusi Oriol Rochen hitzetan, “etorkizunean itzultzeko aukera zigilatu dugu”.
Euskadiko Orkestrak DNAn darama nazioarteko bokazioa duela 41 urte abian jarri zenetik. Denbora honetan guztian Europako herrialde ugari bisitatu ditu, baita Hego Amerikakoak ere, baina irteera europar berri hau, historiako hogeita bigarrena, inflesio-puntua izan da bere nazioarteko ibilbidean. Polonia ikaragarrizko musika-tradizioa duen herrialdea da, artista eta musikagile handien eta ehun urte baino gehiagoko orkestren sorterria, eta Beethoven Jaialdia, Robert Treviño titularrarekin duen harremanari esker Euskadiko Orkestra gonbidatu duena, Poloniako jaialdi garrantzitsuenetako batean bilakatu da bere fundatzaile Krzysztof Pendereckiren eskutik. Basque National Orchestrari ongietorria emateko prest zeuden Varsovia, Wroclaw, Krakovia eta Katowice hirietan, sarrera guztiak bukatuta, guztira 5.400. Horrela, bada, Euskadiko Orkestrak ezin zuen huts egin, eta programa exijentea eta maila altukoa eraman du, eta indarrez egin dio aurre.
Programa exijentea
Polonian aurkezpen honetarako diseinatutako programa berbera izan da lau kontzertuetan. Irekiera gisa, Boléro ezagun eta unibertsala, Ravel konpositoreak idatzia, euskaldun gisa aldarrikatzen dugun figura eta Euskadiko Orkestrak bere kutsu eta begirada propioarekin erakusteko ahalmena duena. Eta horrekin hasi du orkestrak bere konkista, Ravelen kapritxoei erantzunez eta familia instrumental ezberdinak in crescendo moduan txertatzen jakinez, partiturak eskatzen duen bezala, beti zuzen eta konpositorearen alderik euskaldunenari aurre eginez. Hasierako konpasetatik, Ravelen Pavane pour une infante défunte hartuz obertura moduan, Euskadiko Orkestra lurraldea markatzen joan da eta publikoa bere alde izan du. Horrela eman dio bide, zalantzarik gabe, kontzertuaren funtsezko obra gisa aurkezten zenari, Mahlerren Bosgarren konplexuari. 70 minutuko partiturak konpositorearen soinu-unibertso osoa ezagutzeko tartea ematen du, baina baita orkestra baten gaitasuna egiaztatzeko ere. Erronka handia zen, baina Euskadiko Orkestrak sendotasunez gainditu du, konfiantza, kontzentrazio eta kalitate estandar altua erakutsiz. Txalo-zaparrada luzeak eskaini dituen publikoaren erantzunak eragin handia izan du orkestran, eta bi edo hiru bisekin erantzun du, hiri bakoitzean ia hiru orduko kontzertua osatuz. Jesus Guridiren Amorosa, Geronimo Gimenezen Luis Alonsoren Ezteien Intermedioa eta Brahmsen 5. Dantza Hungariarra zituen orkestrak atriletan gordeta kontzertuak amaitzeko, eta publikoari oroitzapen ahaztezina uzteko balio izan dute.
Robert Treviñoren hitzetan, “musikariek pasio, botere eta gogo handia erakutsi dute. Lau aldiz jo dute sinfonia hau jende askoren aurrean, eta soinurik onena eta interpretazio sakona eskaintzea lortu dute. Horregatik guztiagatik oso harro nago Euskadiko Orkestraren zuzendari titular izateaz. Orkestrak maila oso altuan dagoela erakutsi du”.
Euskadiko Orkestra Varsovia, Wroclaw, Krakovia eta Katowice hirietatik igaro ostean “esan dezakegu harreman sendoa ezarri dugula Beethoven Jaialdiarekin, eta etorkizunean itzultzeko aukera zigilatu dugu”, dio Euskadiko Orkestraren zuzendari nagusi Oriol Rochek.
Tradizioa eta modernitatea uztartzen duten aretoak
Bisitatu ditugun aretoek tradizioa eta modernitatea uztartzen dituzte. Varsovia eta Krakovia toki historikoak dira, lehenengoa Bigarren Mundu Gerraren ostean berreraikia, eta bigarrena ehun urtetik gorako hormekin, eta biak ala biak historiaz Beteta. Bertatik pasa dira musikagile eta interprete handiak, Poloniako musika-historiari forma eman diotenak eta gaur egun erabateko begirunez eta miresmenez ikustera eraman gaituztenak. Wroclaw eta Katowiceko auditorioak ere garrantzia handiko lekuak dira, baina askoz beranduago eraikiak, abangoardiazko arkitekturarekin, eta askok diotenez, mundu osoko akustikarik onenetakoa duten entzunareto bilakatu dira. Eszenatoki horietatik pasa da Euskadiko Orkestra, eta horrela markatu du mugarri berri bat bere nazioarteko ibilbidean, euskal kulturaren enbaxadore rola betez oraingoan ere.
Erakundeetako ordezkariak, familietako kideak eta lagunak
Egun hauetan zehar pertsona eta ordezkari instituzional asko izan ditu alboan Euskadiko Orkestrak Poloniako aurkezpenean. Varsoviako kontzertuan Beethoven Jaialdiaren presidente Elzbieta Penderecka izan zen. Gotzone Sagardui Eusko Jaurlaritzako Osasun sailburuak ireki zuen euskal ordezkaritza instituzionala Varsovian, Viralgen enpresako kontseilari delegatu Javier García Cogorrorekin batera. Viralgenek Poloniako hiriburuko kontzertua babestu zuen, lan handia egiten baitute bertan ikerketa genetikoaren arloan. Krakoviako kontzertura joan ziren Krakoviako Gobernuaren Kultura presidenteorde Robert Piaskowski; Poloniako kontsula Burgosen, Enrique de Villamor y Soraluce; Cervantes Institutuaren zuzendari Beatriz Hernanz; Antoni Wit orkestra-zuzendari poloniarra, hainbat urtez Nafarroako Orkestra Sinfonikoaren titular izandakoa eta gaur egun Krakoviako Orkestra Filarmonikoaren ohorezko zuzendaria. Ordezkaritza zabal horretaz gain, Euskadiko Orkestrarekin egon dira, baita ere, musikari poloniarren familiar ugari, orkestrako kideen adiskideak eta munduan barrena dabiltzan euskaldunak, bereziki Erasmus programagatik Polonian dauden ikasleak, Euskadiko Orkestrak erakarrita kontzertuak ikustera joan direnak.
Katowice, biraren amaiera
Gaur amaituko du Euskadiko Orkestrak bira Katowicen, industria-hiria, meatzaritza-tradizio handikoa, eta Europa osoko auditorio garrantzitsuenetakoa barne hartzen duena, akustika onenetakoarekin. Bertan burutuko du orkestrak Polonian barrena egin duen lau kontzertuko bira handi hau, bere nazioarteko historian toki garrantzitsua hartuko duena.
Birako argazkiak
