Asteazkena 15 Otsaila, 2023

Mahlerren ‘Bosgarrena’ eta Ramon Lazkanoren mundu mailako estreinaldi bat izango dira Euskadiko Orkestraren kontzertu-programa berriaren protagonistak

Robert Treviñok zuzenduko ditu Mahlerren ‘5. Sinfonia’, aktualitate betean dagoena une honetako film nabarmenetako batean, ‘Tár’-en, agertzeagatik, eta Ramon Lazkanoren ‘Mare marginis’ pianorako kontzertuaren erabateko estreinaldia, Euskadiko Orkestrak, Radio Francek eta Koloniako Irratiaren Orkestra Sinfonikoak elkarrekin enkargatutakoa.

Sarrerak salgai daude otsailaren 17tik 23ra ohiko lau hiriburuetan izango diren kontzertu guztietarako.

Euskadiko Orkestrak ostiral honetatik aurrera 22-23 Denboraldiko seigarren programari ekingo dio, ‘Esnaera’ izenekoa. Robert Treviño titularrak zuzenduko du orkestra datozen egunotan ohiko lau hiriburuetan izango diren bost kontzertuetan: ostiralean, otsailak 17, Bilboko Euskalduna Jauregian; astelehen eta ostegunean, otsailak 20 eta 23, Donostiako Kursaal Auditoriumean; asteartean, otsailak 21, Iruñeko Baluarte Auditoriumean; eta asteazkenean, otsailak 22, Gasteizko Principal Antzokian. Kontzertu guztiak 19:30ean izango dira.

EROSI SARRERAK HEMEN

Programa honetan bildu dituen bi konpositoreekin lotura handia du Robert Treviñok: Ramon Lazkano, zeinaren Mare marginis pianorako kontzertua mundu mailan estreinatuko den, euskal musikarentzat gertakari handia den honetan, eta Gustav Mahler, zeinaren 5. Sinfoniak kontzertuen bigarren zatia hartuko duen.

Batetik, Treviñok lotura handia du Ramon Lazkanoren soinu-unibertsoarekin 2016an Euskal Herrira etorri zenetik. Horren adierazgarri da, haren obra ugari Euskadiko Orkestrarekin interpretatu izateaz gain, Lazkanoren musika beste orkestra batzuen atriletara eraman duela, hala nola RAIren Orkestra Sinfoniko Nazionalarenera, martxoan Mugarri estreinatu baitzuen harekin. Orain bera da Mare marginis lanaren mundu mailako estreinaldiari ere heltzen diona. Euskadiko Orkestrak, Radio Francek eta Koloniako Irratiaren Orkestra Sinfonikoak enkargatutako obra da, eta Frantziako Orkestra Nazionalak otsailaren 11n, larunbatean, estreinatuko zukeen, Frantziako gobernuaren egungo pentsioen erreformaren aurkako greba baten ondorioz azken orduan bertan behera geratu izan ez balitz. Euskadiko Orkestrak hartuko du orain, beraz, obra estreinatzearen lekukoa, eta Alexander Tharaud izango du solista rolean, egungo pianista europarrik garrantzitsuenetako bat. Aditu handienetako bat kontsideratuta dago teklaturako Frantzian idatzitako musikan, garai guztietakoa, Rameauren eta Couperinen barrokotik hasi, Debussy, Ravel eta egungo sorkarietaraino.

Pianorako idatzitako bigarren lan honetan Lazkanok islatu nahi izan du “urik gabeko itsaso bat, muga baten lekua ere badena, ilargian ikusten dena ikusezinetik bereizten duena”. Obra hau Tharaudekin duen adiskidetasunetik sortzen da, eta harekin partekatu du pianoa protagonista duen partitura honen sortze-prozesu osoa. Instrumentu horrekin musikagileak soinuzko afektu fisiko bat duela ziurtatzen du.

Bestetik, zuzendari mahlerzale handia izatearen ospea du Treviñok, harekin egin baitu debuta nazioarteko orkestra garrantzitsuak zuzentzen. Euskadiko Orkestrarekin ez dago Mahlerren sinfonien integrala osatzetik urrun, eta oraingo honetan Bosgarrenaren txanda izango da, haren ekoizpen osoko pasarte ezagunenetako bi biltzen dituena. Lehena partituraren hasierako konpasetan iristen da, tronpetak jotzen duen lau notako motiboa, Beethovenen Bosgarren Sinfoniarenaren antzekoa den (Euskadiko Orkestrak oraintsu interpretatu du sinfonia hau). Bigarrena Adagietto famatua da, Luchino Viscontiren Herioa Venezian (1971) film enblematikoan agertzen dena. Sinfonia honek agerpenak pilatzen jarraitzen du pantaila handian; izan ere, estreinatu berri den eta 6 Oscar saritarako izendatu duten Tár filmean Cate Blanchettek orkestra-zuzendari baten papera egiten du, hain zuzen ere, Mahlerren Bosgarrena prestatzen.