Bart ikusmin handia sortua zen "Ederra eta Piztia", Euskadiko Orkestra Sinfonikoaren eta Malandain Ballet Biarritzen eskutik, Donostia 2016 Europako Kultur Hiriburuaren laguntzarekin, Versailleseko Opéra Royal-era iristear zela-eta. Ikus-entzuleak antzokian sartu zain zeunden, Opéraren sarreraren alboan lerroan jarrita.

Bertaratutakoen artean ziren Ingurumen eta Lurralde Politikako sailburu Ana Oregi eta Kultur sailburuorde Joxean Muñoz; biak Eusko Jaurlaritzaren ordezkari gisa izan ziren Versaillesen, Euskadiko Orkestra Opéra Royalera itzuleran laguntzeko asmoz.

Akustika onak eta zulogune garaiari esker, ikuskizuna Biarritzen izan zenaren ezberdina gertatu zen. Ainars Rubikisek zuzendutako musikariak lehenbiziko notak jo ahala jabetu ziren horretaz. 20:05 ziren. Emanaldia hasia zen jada. Ikuskizunaren inguruan aipagarriak dira, beste ezaugarri askoren artean, Pizitaren mugimendu zorrotzak, azkar zein bortitzak; eta baita bukaera ikusgarria ere: urre koloreko oihal distiratsu batek dantzari guztiak estaltzen ditu banan-banan. Amaiera ezinhobea emanez, halaber, gorputzak mozorroa kentzen du argi ahul baten pean, aurpegia agerian duela ere bere nortasuna erakutsi nahiko ez balu bezala.

Ikuskizuna amaitu ostean, talde txikietan bilduta, ikusle bakoitzak narrazioaren gain egindako irakurketa adierazi zuen. Gehienak bat etorri ziren aritstaren pertsonaiak Malandain Ballet Biarritzen zuzendari Thierry Malandain koreografoa bera islatzen zuela agertzerakoan. Eta izaeraren ezinbesteko elementu gisa, arimak, emakumea islatzen zuela, eta gorputzak, gizona. Obraren azkena eta behar bada iradokitzen duen garraztasuna ere izan ziren eztabaidarako gai. Askotariko interpretazioak egiten dira. Ikusleak amaiera zoriontsua espero du, ipuniaren eta istorioa jaso duen hainbat pelikulari jarraiki, eta ezustean hartzen du bere begien aurrean gertatzen denak: koreografia, argiztapenak eta gorputz-adierazpenak ez dirudite hori iradokitzen dutenik.

Duela bi urte Euskadiko Orkestrak eta Malandain Ballet Biarritzek Opéra Royalean aurkeztutako "Cendrillon" ikuskizunaren bukaeran gertatu bezala, txalo-zaparrada luze itzelak itxi zuen bart gaueko emanaldi ederra. Eszenatokian, txalo eta "bravo!" artean ,Thierry Malandain, Ainars Rubikis eta dantzari guztiek, eta Orkestrak zulogunetik behin eta berriz agurtu zituzten ikusleak. Horiek emandako harrera beroarekin batera, "Ederra eta Piztia"-k sortutako interesaren erakusgarri da bertaratutako frantziar zein nazioarteko prentsa ugaria. Nabarmentzekoa da, gainera, Estatu Batuetatik etorritako hiru programatzaile zeudela ikusleen artean; Thierry Malandainek Piotr Ilich Tachaikovskyren obren artean hautatutako zatiak oinarri hartuta sortutako "Ederra eta Piztia" ipuinaren adierazpen berri hau ikusteko espreski etorriak.

Goizean atseden hartzeko abagunea izan ostean, ordu biak dira jada eta musikariak Boulevard du Roi kalean kokatutako artistentzako atearen ingurura gerturatuz joan dira. Batzuek oraintxe berotu dute, beste batzuek, ordea, aurrez berotu eta bazkaltzetik etorri dira zuzenean... izan ere, 53 musikariren artean ohiturak askotarikoak dira!

Opéra Royal ikusgarrian sartu berri gara. Bertan, amaitzear dago Richard Coudray maisuak balletari emandako eskola. Zulogunean, zenbait musikari argazkiak ateratzen; eta eserleku-patioan, lan-talde teknikoa diziplina bakoitzari dagokiona zorrozki aztertzen. Entsegu orokorra 15:00etan da.

14:30etan hasiera eman diogu kazetari-talde baten eta ikuskizuneko protagonisten arteko topaketari. Antzokiaren alboko areto batean bilduta, David Vizcayo ("gorputza"), Frederik Deberat ("aita"), Arnaud Mahouy ("artista"), Claire Lonchampt ("Ederra"), Mickaël Conte ("Piztia") eta Miyuki Kanei ("arima") dantzariak, Thierry Malandain, Oriol Roch, Andoni Mercero eta Ainars Rubikis. Elkartze lasai eta atsegina izan da. Dantzari bakoitzak bere paperaren irakurketa eta interpretazioaren berri eman dute. Hitza adierazpide gisa erabiltzera gutxi ohituak behar bada, beharra gidari erabilita, guztiak bat etorri dira Ederrak gorputz edierazpenaren bidez emozioak adieraztearen garrantzia azpimarratu duenean. Emanaldi hauetan Orkestraren kontzerino diharduen Andoni Mercerok dantzariak bertan zirela baliatuz, publikoki eskertu du Malandain Ballet Biarritzekin elkarlanean aritzeko aukera, Beretzat eta Orkestra osoarentzat ohorea baita hain maila altuko ballet baten mugimendu bakoitza musikaz laguntzeko aukera izatea. "Gustura hartuko genuke horrelako beste aukera bat!" esan du amaitzeko Andonik. Jarraian, Oriolek, Thierry begira zuela, laugarren ekoizpen batean ere elkarrekin lan egiteko asmo sendoa adierazi du; oraindik zehazteke dagoen arren, izango da guztion gozamenerako elkarlan berririk,

Instrumentuen hotsen arabera, jabetzen gara entsegu orokorra astear dagoela eta amaiera mean diogu topaketari. Entseguko argazkiak egin eta Ainars Rubikisen zuzendaritzapean Orkestrak interpretatutako lehenbiziko konpasak entzuteko aprobetxatu dugu. 20:00etan itzuliko gara estreinaldiaz gozatzeko.

Teatro Paraíso eta Euskadiko Orkestra Sinfonikoak ekoitzitako Barrokino ikuskizunak Circuitos Festclásica 2016 saria jaso du, proiektu didaktikoen kategorian.

Circuitos Festclásica sariak Festclásica Musika Klasikoko Jaialdien Espainiar Elkarteak banatzen ditu urtero. Elkarteko bazkide guztiek bozka bidez aukeratzen dituzte sarituak. Aipagarria da ehun eta berrogeitik gora hautagaitza aurkeztu zirela aurtengoan. Ekimen honen xedea da bikaintasuna saritzea eta, aldi berean, elkarteko kide jaialdien arteko elkarlana bultzatu eta saritutako taldeei urte berean jaialdi ezberdinetan aritzeko aukera ematea.

Circuitos Festclásica delakoak beste bi kategoriatan ere ematen dira: ganbera-musikaren kategorian (horretan From Bach to Radiohead saritu dute, From Bach to Radiohead egitarauagatik) eta antzinako musikaren kategorian (La Tempestad taldearen Felice e dolente izan da sariduna).

Barrokino, haur-ikuskizunen munduko ezohiko obra. Estetika eder batekin, garaiko jantziekin eta eszenaratze bikainarekin, Teatro Paraisok eta Euskadiko Orkestra Sinfonikoak antzezle bat, hiru instrumentu-jotzaile eta bi abeslari bildu dituzte askari baten aitzakiaz eta mokaduz mokadu barroko garaiko musikaren unibertsoan murgilduko gaituzte. Antzinako musika gaur egunera ekartzean eta erreferentzia kulturalik ez duten ikusleen aurrean jotzean, obrak eguneratu eta biziberritu egiten dira umeen entzute arretatsuari esker. Baina zer dute komunean barrokoak eta haurtxoek? Arte barrokoa dinamikoa eta sentsoriala da eta zentzumenei eta emozioei heldu egiten die. Bestalde, haurtzaroan, munduaren pertzepzioa zentzumen, emozio eta motrizitate deskubritu berrien mendean dago nagusiki. Hala, barrokoak eta adin goiztiarrenek tandem bikaina osatzen dute, non narrazioak eta entzuteak sentimen berak dituzten.

Euskadiko Orkestra Sinfonikoa eta Teatro Paraiso. Barrokino Euskadiko Orkestra Sinfonikoak eta Teatro Paraisok sorkuntzarekin eta ikusleen formazioarekin duten konpromisoaren emaitza da. 2 eta 5 urte bitarteko umeentzako musika-dibulgaziozko ekimen bat da.

Bihar larunbata, hilaren 28a, Schubert eta Mendelssohnen obraren inguruko emanaldia izango da Miramongo Matinéetan. Eszenatokian, Euskadiko Orkestrako kide Xabier Gil (biolina) eta Jon Larraz (biolontxeloa) eta Amaia Zipitria pianistak osatutako Alai Trío. Eta entzungai, Mendelssohn eta Schubertek sortutako trio bana; horien bidez, oraingoan ere mirespen artistikotik eratorritako bi konpositoreren lanen arteko kontsonantziaz ariko zaigu Alai Trío.

Pianodun trio banaren bidez, bi musikagileen arteko antzekotasunak ezagutuko ditugu: sortzaile batek (Mendelssohnek, esaterako) bere lana ontzerakoan beste batek (Schubert) sortutakotik nola edaten duen ikusiko dugu, alegia. Izan ere, 1836an Mendelssohnek Schubertek kaleratu berri zuen pianodun trio bat interpretatu zuen festa pribatu batean eta horrek arrasto nabarmena utzi zuen entzungai izzango den haren 1. Pianodun trioan. Eta haratago ere izango da kontsonantziarik biharko Matinéean: Alai Tríok interpretatuko duen Schuberten 2. Trioaren zati bat Stanley Kubrick zinegileak erabili zuen Barry Lyndon bere filemerako soinu-bandan.

Miramonera autobusez. Euskadiko Orkestrak Matinéetako publikoaren esku doan jartzen duen autobus zerbitzua da Miramongo egoitzara heltzeko biderik erraz eta erosoena. 10:25etan abiatzen da Gipuzkoa Plaza 4tik eta geldialdiak egiten ditu Antso Jakituna 18 eta Madrilgo Hiribideko 34ean.

Sarrerak. Matinée guztietarako sarrerak www.euskadikoorkestra.eus eta www.kutxabank.es webguneetan eta Kursaal zein Orkestraren egoitzako leihatiletan eros daitezke. 7 euroko prezio bakarra dute.

Azaroaren 21, 24, 27 eta 30ean, Euskadiko Orkestra Euskalduna Jauregiko zulogunera itzuliko da, ABAO-OLBEren 64. Denboraldian aritzeko. Josep Caballé-Domenech-ek zuzenduta, G. Donizettiren Roberto Devereux interpretatuko du. Denboraldiko bigarren opera honetako abeslari-taldeko buru dira Gregory Kunde eta Elena Mosuc.

Gaetano Donizettiren Roberto Devereux operak isten du konpositore italiar horren "Tudor zikloa" eta "Erreginen trilogia" delakoa. Kantarien laukote protagonista Gregory Kunde, Elena Mosuc, Clementine Margaine eta Vladimir Stoyanovek osatzen dute eta Euskadiko Orkestra Sinfonikoa Josep Caballé Domenechen aginduetara ariko da zulogunetik. Eszenatokian, Mario Pontiggia eszena zuzendariak Ópera de Las Palmas-ACOrako sortutako ekoizpena; izaera klasikodun eszenaratze honek eduki dramatiko itzela du zenbait pasartetan.

Azaroaren 14 larunbatean, Euskadiko Orkestra Sinfonikoko kideek osatutako Belharra hari-seikoteak ganbera-kontzertua eskainiko du Miramongo Matinéeak zikloaren emanaldi berri batean. EOSko kideen proposamen berri honen helburua da hari seikoteek eskaintzen dituzten aukera anitzak entzuleei erakustea; izan ere, talde hau izugarri aberatsa da harmonia, tinbre eta aniztasun polifonikoari dagokionez. Horren erakusgarri, Brahmsen 2. Sestetoa, opus 36 eta Dvoraken opus 48 sestetoa interpretatuko dituzte.

Belharra seikotea osatzen dute Anne-Marie Harmat eta Oscar López biolinistek, Delphine Dupuy eta Arkaitz Martínez viola-jotzaileek eta Gabriel Mesado eta Pascale Michaud biolontxelistek.

Egitaraua. Larunbat goizeko kontzerturako Johannes Brahms (1833-1897) eta Antonin Dvorak (1841-1904) aukeratu izana ez da hutsala: asmoa da maila artistikoan elkarri zioten mirespenean oinarritutako adiskidetasunak lotu zituen bi konpositore hauen lanen arteko loturak agerian jartzean. Dvorakek Brahms bidelagun izan zuen bere ibilbide arstiko osoan zehar, Brahms haren zaintzaile izan zen, nolabait esateko. Bach, Mozart eta Beethoven oinarri hartuta, oso formakuntza klasikoa jaso zuten biek, baina musika folklorikoarekin ere izan zuten gertuko harremanik. Horri esker, molde klasikoaren eta etorri herrikoiaren arteko oreka bitxia lortu zuten beren ganbera-lanetan.

Urriaren 31 larunbatean Euskadiko Orkestraren Miramongo egoitzako auditorioan Matinéea izango da. Oraingoan klasikoen artean klasikoak diren bi konpositorekin dugu hitzordua: Mozart eta Beethovenekin, alegia. Kontzertuan protagonista izango den Trío Sincroníako kideek dioten bezala,horiek ez baitute gaurkotasunik galtzen. Pianodun bi trio entzuteko aukera izango da.

Sincronía Trioa Euskadiko Orkestraren baitan sortutakoa da. Orkestrako kide dira Maialen Rezabal biolinista eta Beatriz Linares biolontxelo-jotzailea; Pedro José Rodríguez pianista, halaber, sarritan aritzen da EOSaren lankide.

Sincronía-k adierazpen irmoa eginez aurkezten du larunbateako kontzertua: "Hainbeste idolo dago munduan! Musikari dagokionez, egungo izarrak bakarrik dauzkagu ahotan, Beyoncé, Bono edo Alejandro Sanz, onenean ere. Sincronia Trioa osatzen dugunok musika klasikoko jenioen ibilbideak egungo izarrenak bezain aberatsak eta hausleak direla aldarrikatu nahi dugu. W.A. Mozart eta L.V. Beethoven, gu guztion bizitzako zati dira. Interpretatuko ditugun partiturak pare bat esalditan iruzkintzeko, Mozarten Trioa si bemol maiorrean, 1788an estreinatua, generoaren ikusmolde modernoarengandik gertuago dago; biolontxeloak bikoizte hutsa egiteari uzten dio hemen. Beethovenen Trioa si bemol maiorrean, 1814an estreinatua, konpositorearen maisulanetako bat dugu eta erabateko erreferentzia izan da XIX. mende osoan zehar; bere etorria eta sormen-fantasia, gaia, tonu eta harmoniari dagokionez, gorenak dira".