“Saski Naski” oroituz: Aristizabal-Barandiaran piano bikotea Miramongo Matinéetan
Otsailaren 23 larunbatean, Aristizabal-Barandiaran piano bikoteak euskal musikaren inguruko emanaldi berezia eskainiko du Miramongo Matinéeak zikloan. "Saski Naskiren oihartzuna" 1945ean Argentinan sortutako "Saski Naski" ikuskizunerako Aita Madinak sortutako musika berreskuratuz Itxaso Aristizabal eta Esther Barandiaranek Eresbilen enkarguz prestatutako emanaldia dugu. 2007an estreinatu zenetik, Euskadiko herri ezberdinetan eta Europako hainbat hiriko Euskal Etxeetan eskaini dute, kritika zein entzulegoarengandik erantzun bikaina merezi izan dutelarik. Larunbatean Euskadiko Orkestraren Miramongo egoitzan izango da berau entzuteko aukera.
1945ean Argentinan bildutako euskal inmigrante talde batek "Saski Naski" ikuskizun koreografiko-musikala sortu zuen, argentinar publikoari euskal folklorea erakusteko asmoz, José Antonio Azpiazuk Aita Madinaren biografian jasotakoaren arabera. Horretarako muntaiak musika eta dantza herrikoiak biltzen zituen, eszenografia soilek lagunduta. Ekimen honen bultzatzaile nagusia Luis Mujika izan zen. Eszenografo, marrazkilari, dantzarako jantzien diseinatzaile eta zuzendaria, bera izan zen "Saski Naski"ren arima. Aita Madinak konposatu zuen musika, antzezlanetarako batzuetan eta kontzertutarako besteetan, orkestrarako zein bi pianotarako, Francisco Balaguer eta Ernesto Mastronardi musikariak lankide izan zituelarik. Musika haien aukeraketa da Aristizabal-Barandiaran bikoteak eskainiko duena.
Musika, dantza eta irudiak. Itxaso Aristizabal eta Esther Barandiaranek Aritz López eta Maider Barrutia dantzariak eta Lorea Sorzabalbere eta Irene Elizetxea izango diztuzte lagun. Gainera, Eresbil, Musikaren Euskal Artxibak utzitako irudiak emango dira.
Itxaso Aristizabal eta Esther Barandiaran pianojotzaileek osatutako bikoteak, sortu zenetik ia hogei urte igaro direla, piano bikoterako euskal musikagileek sortutako errepertorioren inguruan azterketa eta zabalkuntza lana oparoa egiten du. Informazio gehiago www.aristizabal-barandiaran.com webgunean.
Kontzertua goizeko 11etan hasiko da eta sarrerak www.kutxasarrerak.net eta Telekutxa (943 00 12 00) bidez eros daitezke, eta kontzertu egunean baita Orkestraren egoitzan ere, 10.30etatik aurrera. Halaber, gogorarazten dizuegu doako autobus zerbitzua dagoela egoitzara etortzeko, 10.25etan Gipuzkoa Plaza, 4tik atera eta Antso Jakituna, 18an eta Madrilgo Hiribidea, 34ean geldialdiak egiten dituelarik.
Informazio gehiago
Esku-egitarauaEuskal Konpositoreen Bilduman Bernaolari eskainitako diska aurkeztu berri da
Komunikabideen aurrean aurkeztu berri da Euskal Musikagileen Bildumako XV. zkia. Carmelo Bernaolari eskainia, bildumako azkena da. Orkestraren Miramongo egoitzan izan den prentsaurrekoan aritu dira Cristina Uriarte, Hezkuntza, Hizkuntza Politika eta Kulturako sailburua eta Orkestrako presidentea, Iñigo Alberdi, Orkestrako zuzendari nagusia; Juanjo Mena, grabaketako zuzendaria; José Luis García del Busto, musikologoa eta Carmelo Bernaolaren biografoa, eta Javier Marcos, bilduma honetako babesle MONDRAGON Corporation-eko komunikazio zuzendaria.
Carmelo Alonso Bernaola (Otxandio, 1929-Madril, 2002) XX. mendeko musikan zen ezinbestekoak diren izenen artean dago, zalantzarik gabe. Euskadiko Orkestra Sinfonikoak sortzaile nabarmen honen lanarekin amaitu nahi izan du bere Euskal Konpositoreen Bilduma, azken mende eta erdiko euskal musikaren berrikusketa 15 bolumenetan.
Carmelo Bernaolaren ekarpena ez da soilik berezkoa zuen lengoaiaz gauzatutako ekoizpenean islatzen, baita ondorengo belaunaldiko musikari gailenen maisu eta oinarri izatean ere. Egungo panoraman nabarmentzen diren musikari hauen artean dugu grabaketa honen musika zuzendari Juanjo Mena bera.
Baina, bere obraren balio historikoaz gain, era berean aipagarria da Carmelo Bernaolaren eta Euskadiko Orkestra Sinfonikoaren arteko lotura: konpositore gisa, berari zuzendu zitzaion, 1985. urtean, Euskadiko Orkestrak eginiko lehenbiziko konposizio-enkargua. Honela zabaldu zen gerora Orkestraren ezaugarri bihurtu den enkargu-politika emankorra, egun Tesela proiektua dugu horren erakusle. Gainera Orkestrak Miramongo Matinéeak, Musika Hamabostaldia, Musikaste eta abarretara eraman du Bernaolaren lana. Zuzendari lanetan, hainbat emanalditan aritu zen EOSen podiumetik, esaterako Donostiako Nazioarteko Zinemaldian (1983) eta "Armonías Vascas" diskaren grabaketan (1985).
Jesús Guridirekin hasi eta Carmelo Bernaolarekin amaitu: Bilduma osorik. Jesús Guridi eta Carmelo Bernaola elkarri eskua emanez, beraiek dira Euskal Konpositoreen Bildumako hasiera eta bukaera. Bata eta bestearen artean, 1997. urtetik gaurdaino, XIX. mende amaieratik XXI. mende hasierara euskal sinfonismoaren historia idatzi duten konpositoreen ekoizpenaren lagin adierazgarria jaso du Bildumak, gure kultur ondareari jada herri honen musika tradizio aberatsaren zati diren obrak gehituz.
Konpositoreei egindako enkarguen bidez sorkuntza bultzatu eta euskal musika ondarea zuzenean zabaltzeaz gain, grabaketen bidez honen iraunkortasuna bermatzea da Euskadiko Orkestra Sinfonikoaren jardueraren ardatz nagusienetako bat.
Informazio gehiago
Bernaolaren CD eta Euskal Konpositoreen Bilduma: prentsa txostenaOreka TX-ek Tesela proiektuko "Txalaparta" interpretatuko du Turinen
Tesela, Euskadiko Orkestrak bere 30. urteurrenean abian jarritako proiektu konpositoboaren nazioarteko zabalkundeak aurrera darrai. Duela egun batzuk Orchestre Nationale de Bordeaux-Aquitaine-k Peter Eötvosen The Gliding of the Eagle in the Skies interpretatu zuen Bordeleko Auditorioaren irekiera kontzertuan. Otsailaren 15ean, berriz, Oreka TXeko kide Mikel Ugarte eta Harkaitz Mtnez. de San Vicentek Iván Fedeleren Txalaparta interpretatuko dute Orchestra Sinfonica Nazzionale della RAI orkestrarekin batera Turinen.
Txalaparta Marco Angiusen zuzendaritzapean Orchestra Sinfonica Nazzionale della RAI-k Turineko A. Toscanini Auditorioan, NuovaMusica ziloaren baitan. Oreka TX-ek bakarlarirako zatiak interpretatuko ditu, 2012ko maiatzean erabateko estreinaldian Euskadiko Orkestrarekin batera egin bezala. Egitaraua osatuz entzungai izango dira Maurice Ravelen Frontispice obraren gainean Pierre Boulezek egindako moldaketaren eta Márton Illésùren Rajzok obraren estreinaldiak Italian eta Fausto Romitelliren Dead City Radio eta Heiner Goebbelsen Aus einem Tagebuch.
2004. urte ezkeroztik RAIeko orkestra sinfonikoak burutzen antolatzen duen NuovaMusica izeneko zikloak arte garaikidea aurkezten du, obra sinfoniko eta ganbarakoen estreinaldiak biltzen dituelarik.
Euskadiko Orkestra "Les vêpres siciliennes" operan, OLBEren Denboraldian
Otsailaren 16, 19, 22 eta 25ean Euskadiko Orkestra Bilboko Euskalduna Jauregiko zulogunera itzuliko da. 60. bilbotar operaren denboraldian bigarren esku hartzea izango du. John Mauceri musika zuzendari dela, Orkestrak G. Verdiren Les vêpres siciliennes interpretatuko du. Operaren Bilboko Lagunen Elkartea, Teatro Regio di Torino eta Lisboako Teatro Nacional Sao Carlos erakundeen arteko koprodukzio honetan Davide Livermore da eszena zuzendaria. Lianna Haroutounian sopranoa buru duen bakarlari taldean Gregory Kunde, Vladimir Stoyanov, Dmitri Ulyanov, Dario Russo, Nuria Lorenzo, Fernando Latorre edo Manuel de Diego bezalako izenak.
John Maucerik 2010eko urrian zuzendu zuen estreinakoz Euskadiko Orkestra, Carlisle Floyd-en Susannah operaren eszenaratzean, orduan ere OLBEren denboraldian. Pittsburgh Opera, Washington Opera, Scottish Opera eta Teatro Regio di Torino-ko musika zuzendari izana da. Halaber, Metropolitan Opera, La Scala, Royal Opera House, Deutsche Oper eta abarretan ari izan da zuzendari eta besteak beste New York Philharmonic eta Boston, Chicago, Cleveland, Philadelphia, Los Angeles, Israel eta Pariseko orkestra sinfonikoak eta Londreseko orkestra nagusienak zuzendu ditu. Brodway eta Hollywood -eko eszenatokietan ari izan da eta bere ibilbideak Grammy, Emmy, Tony, Diapason d'Or sariak merezi izan ditu.
Beethoven, Brahms eta hari kuartetoa: Esquisse Quartet Miramongo Matinéetan
Otsailaren 9 larunbatean, Miramongo Matinéeak zikloaren programazioaren baitan, Esquisse Quartet hari laukoteak alderaketa ariketa interesgarria den kontzertua proposatzen du: Ludwig Van Beethoven eta Johannes Brahms bere ondorengoa aurrez aurre hari kuartetoa argudio nagusi harturik. Esquisse Quartet-ek honela aurkezten du emanaldia: 1800. urteko apirilaren 2an musikazko akorde batek historia aldatu zuen; ordutik urte asko pasata, konpositorearen oroitzapenak Brahms sufriarazten jarraitzen zuen: "Ezin duzue imajinatu Beethovenen oin hotsak etengabean nire atzean entzutea zer den".
Esquisse Quartet Euskadiko Orkestra Sinfonikoko bigarren biolinen bakarlari Xabier Gil eta Raquel Cortinas-ek eta halaber Orkestrako kide diren Justyna Janiak biolajotzaileak eta Natalia Díaz biolontxelojoleak osatzen dute. Orkestraren baitan sortutako gainerako ganbera taldeak bezala, laukote hau musikariek errepertorio sinfonikoan sakontzeaz gain, zenbaitetan klasikoa ere ez den musikaren errepertorioan ere sakontzeko duten interesak bultzaturik jaio da. Miramongo Matinéeak zikloak plataforma aproposa eskaintzen die musikariei entzulegoari beren jarduera formatu ezberdinetan helarazteko.
Kontzerturako aukeratutako bi obrak Beethovenen 4. Hari kuartetoa do minorrean, opus 18 eta Brahmsen 2. Hari kuartetoa la minorrean, opus 51 dira. Sarritan do minor tonalitatea berezitzat jotzen da Beethovenen lanetan: tonalitate honetan idatzitako obrak boteretsu eta emozionalki asaldatutzat hartzen dira. Seguru asko, Bosgarren Sinfonia da adibide ezagunena. Hari kuartetoa eta minor tonalitatea oirnarri harturik, Esquisse Quartet-ek Brahmsen 2. Hari kuartetoa la minorrean, opus 51 aukeratu du alderaketaren bigarren elementu gisa. Musikagile honen bizitzan zehar hari kuartetoak, sinfoniak bezala, Beethovenen ekarpenak izan zituen ezaugarri nagusi. Hari kuartetoa genero bereziki garrantzizkotzat izan zuen gainera eta oso estandar zorrotz bati erantzuten zioten obrak soilik plazaratu zituen.
EUSKAL KONPOSITOREEN BILDUMA: CARMELO BERNAOLA
Carmelo Bernaolaren oroimenez egindako Euskal Konpositoreen Bildumaren XV. bolumena, erreferentziazko musika-entziklopedia bilakatu da euskal sinfonismoaren alorrean. Euskal konpositore ezagunenen obrak biltzeaz gain, bilduma honen ezaugarri nagusia da beren ekoizpena kalitate handikoa izan arren argitaratu gabe dauden egileen lanaren euskarri izatea.
Carmelo Bernaolak, 1959an Madrilgo Kontserbatorioan ikasketak emaitza hobezinekin amaitu eta Erromako Sari Nagusia irabazi ondoren, laster aurkitu zuen berezko hizkuntza, idatzi zituen partituretan aditzera eman zuena: XX. mendearen bigarren erdian Espainiako musikari egindako ekarririk miresgarri eta bizitasun handienetakoa. Otxandioko (Bizkaia) konpositorea, euskal sinfonismoaren historia berreraikitzean funtsezkoa den sortzailea, beti izan dugu kontuan Euskadiko Orkestra Sinfonikoaren ibilbidean eta orain, CD honen bitartez azaltzen dugu bere musika Fanfarrea_preludioa, Kapritxozko Piezak, 2. Sinfonia eta Fantasiak obrekin.
Abonatu zaren aldetik Orkestrak aukera eskaintzen dizu otsailaren 28a baino lehen CDa erreserbatzeko, 12,00 €ko prezioan.
Carmelo Bernaolaren CDa eskatzeko, markatu hemen. Lotura honek kontaktu inprimakira bideratuko zaitu. Markatu "Abonuak eta sarrerak" eta ondoren zure eskaera egin "Iruzkina edo kontsulta" leihoan. Amaitzeko "Bidali" sakatu. Orkestrako Abonatu Sailak zure eskaera erregistratuko du. Eskerrak zerbitzu hau erabiltzeagatik.
"Tantantxo / Plok, Plok, Plik", Musika Familian eta Eskola Kontzertuak zikloetan
Euskadiko Orkestraren Musika Gelak denboraldi honetarako prestatutako jardueren artean, haur txikitxoenei zuzendutako emanaldiak izango ditugu datozen otsailaren 3an eta 14, 15 eta 16an. "Tantantxo/Ploc, Ploc, Plik" ikuskizuna familiarteko publikoari eskainiko zaio otsailaren 3 igandean Gasteizko Federico García Lorca Antzokian eta hilaren 16an, larunbatean, Donostian, Orkestraren Miramongo egoitzan. Musika Familian zikloaren denboraldiko lehenbiziko emanaldiak izango dira hauek. 14an eta 15ean, berriz, Eskola Kontzertuak zikloaren baitan eskainiko zaie ikastetxe ezberdinetatik Miramongo egoitzara etorriko diren bost ehun bat haurtxoei.
"Tantantxo/Ploc, Ploc, Plik" Orkestraren Hezkuntza Departamentuak eta Belén Otxotorenak eta Inma Gurreak zuzendu Pasadas las 4 antzerki taldeak 0 eta 6 urte bitarteko haurrentzat bereziki sortutako ikuskizuna da; A. Piazzolla, C. Debussy, J. Offenbach edo Boccheriniren partiturak Kongoko doinu tradizional batekin edo perkusioak, flauta eta harpak sortutako inprobisazioarekin uztartuz, haurrek ezaguna duten elementu baten unibertsoan murgiltzen da, uraren unibertsoan, alegia. Haurtxo zein lagun dituzten helduak eszenatokian kokaturik, guztiak izango dira ikuskizunaren zati: antzerkia eta musika bat eginik, kantuan, dantzan, aniztasunezko ur tanten erritmora haurrek musika bereganatu eta gozatzeko. Kontzertu honen helburua musikaren bidez giza-adimena osatzen duten alor guztien garapena bultzatzea da: musika eta bere lengoaia, mezua, poetika zein ingurunearekin harreman zuzenak finkatzea, sormen-akzio zein pentsamendurako gaitasunak garatzea, sentsibilitatea eta sentimendua hezitzea, balioetan hezitzea, maila pertzeptiboen garapen fisikoa bultzatzea eta abar.
1. Musika Familian: otsailaren 3an Gasteizen eta 16an Donostian. "Tantantxo/Ploc, Ploc, Plik" ikuskizunak emango dio hasiera "Musika Familian" zikloaren denboraldi berriari. Gasteizen Federico García Lorca Antzokian eskainiko da ikuskizuna, otsailaren 3 igandean, arratsaldeko 17:00 eta 18:30etan izango diren bi emanalditan, ohi bezala bertoko Udalarekin lankidetzan. Donostian, aldiz, otsailaren 16 larunbatean izango da, Euskadiko Orkestraren Miramongo egoitzan, 11:00 eta 12:30etan. Emanaldi guztietarako sarrerak agorturik daude jada.
2. Eskola Kontzertuak: otsailaren 14 eta 15an Miramongo Egoitzan. IV. Eskola Kontzertuen baitan, abenduan "Neguko menua" ikuskizunean lehen hezkuntzako 1800 ikasle bildu ostean, haur hezkuntzako ikasleei zuzendutako emanaldiak antolatu ditu Musika Gelak. Otsailaren 14 eta 15ean goizez bina emanaldi izango dira. Guztira, 455 inguru haurtxo izango dira Miramongo egoitzako eszenatokitik igaroko direnak. Aurrez ikasgelatan prestatua izango dute kontzertua, irakasleek tailer batean landutako ariketen bidez. Esaterako Kongoko doinu tradizional bat ikasi dute, kontzertuan kantatuko dutena. Aurretiko jarduera horiek Eskola Kontzertuen bereizgarri dira. Ziklo hau Donostiako Udaleko Hezkuntza Atalarekin lankidetzan burutzen da.
ONBAk Teselako obra bat interpretau du Bordeleko Auditorioaren irekieran
Bordele-Akitaniako Orkestra Nazionalak ostegun gauean ireki zuen Auditorio berria. Titular Kwamé Ryan maisuaren zuzendaritzapean, irekiera ofizialerako aukeratutako egitarauan Peter Eötvosen The Gliding of the Eagle in the Skies obra izan zen entzungai. Partitura hau Euskadiko Orkestrak eskatu zion konpositore hungariarrari Tesela bere egitasmoaren baitan. Esku-programan honela jaso zuten: "gure aldameneko eta lagun Euskadiko Orkestrak bere 30. urteurrena ospatzeko eskatutako obra".
Bi orkestren arteko harreman estua bien arteko elkartruke emankorretan gauzatu da azken urteotan. Honela, Euskadiko Orkestrak Bordeleko entzulegoaren aurrean arizeko aukera du eta Bordele-Akitania Orkestra Nazionalak Euskadiko Orkestraren Abonu Denboraldian ari da, Donostia, Bilbo Gasteiz eta Iruñan.
Apirilaren 11 eta 12an, Euskadiko Orkestra estreinakoz Bordeleko Auditorioan. Orkestra apirilaren 11 eta 12an ariko da ireki berri den Auditorioko eszenatokian, Carlo Rizziren zuzendaritzapean eta Luis Fernando Pérez pianojotzailea bakarlari dela.
Martin Frösten master class-a Euskadiko Orkestraren egoitzan
Egunotan Euskadiko Orkestraren Abonu Denboraldian aritzearekin batera, Martin Fröst klarinetejotzaileak master class bat eskaini die Musikeneko hainbat ikasleri. Orkestrak Miramonen duen egoitzan Euskal Herriko Goi Mailako Musika Ikastegiko maila ezberdinetako hogei bat klarinete ikasle bildu dira mundo mailako sona duen interprete honekin bere esperientzia eta maila gorenera eraman duen instrumentu honekiko duen ezagutza sakona partekatzeko.
Master class hau 2012ko ekainan Euskadiko Orkestrak eta Musikenek sinatutako lankidetzarako lehentasunezko hitzarmen instituzionalaren ondorioz, Aula Jordá Gela izenburupean burutzen diren jardueren artean dago. Testuinguru honetan, Euskadiko Orkestraren Abonu Denboraldiko hurrengo programan Musikeneko hainbat ikasle ariko da instrumentujotzaile gisa, José Miguel Pérez Sierra maisuaren zuzendaritzapean.
Martin Fröst & Javier Pérez de Azpeitia: Klarinete eta piano errezitala Miramongo Matinéetan
Bihar larunbata, hilak 26, Martin Fröstek, egungo klarinetetzaile onenetakoa eta egunotan Euskadiko Orkestraren Abonu Denboraldian bakarlari gonbidatu denak, errezital bat eskainiko du Euskadiko Orkestraren egoitzan Miramongo Matinéeak zikloaren programazioaren baitan. Javier Pérez de Azpeitia pianojotzailea izango du lagun.
Europar zein amerikar orkestra gailenekin aritzeaz gain, Martin Fröst sarritan aritzen da ganbera musikan zein errezitalak eskaintzen. Londresko Wigmore Hall, Amsterdamgo Concertgebouw edo Vienako Kontzerhaus bezalako aretoetan ari ohi da eta iazko udan New Yorkeko Lincoln Center-ean izaten den Mostly Mozart jaialdian egin zuen debuta. Janine Jansen, Leif Ove Andsnes eta Maxim Rysanov musikari ezagunak izaten ditu lankide. Fröst bakarlari gonbidatu gisa mari da berriz ere Euskadiko Orkestraren Abonu Denboraldian; izan ere 2009an egin zuen EOSekin debuta. Horretaz gain, astelehenean, hilak 28, master class bat eskainiko die Musikeneko hainbat ikasleri, Euskal Herriko Goi Mailako Musika Ikastegiak eta Euskadiko Orkestrak sinatutako Jordá Gela hitzarmenaren ildotik.
Javier Pérez de Azpeitia pianojotzailea Euskadiko Orkestraren lankide eta Luis Mariano Nazioarteko Kantu Lehiketako pianojotzaile ofiziala, irakaslea da Musikene eta Donostiako Francisco Escudero Kontserbatorioan. Bakarlari gisa kontzertuak eskaintzeaz gain, Vaclah Hudecek, edo Antonio Menesesen mailako bakarlariak lagundu ditu. Era berean, zinemarekin lotutako jarduera ugari burutzen du: zinema mutuko emanaldietan pianoa joaz nazioarteko jaialdietan: edo piano bakarlariaren zatiak interpretatuz "Azul oscuro casi negro", "Siete mesas de billar francés", "Le Cou de la Girafe", "Castillos de cartón", "80 egunean", "Verbo" eta "Katmandú" filmeetan, esaterako.
Martin Fróst eta Javier Pérez de Azpeitiak Poulenc-en klarinete eta pianorako sonata bat, Brahmsen Dantza hungariarrak eta Debussyren Première Rhapsodie interpretatuko dituzte elkarrekin. Egitaraua osotzeko, Javier Pérez de Azpeitiak Joaquín Larregla eta Dámaso Zabalzaren XIX. mendeko konpositore nafarren obra bana interpretatuko ditu bakarka.
Kontzertua goizeko 11etan hasiko da eta sarrerak www.kutxasarrerak.net eta Telekutxa (943 00 12 00) bidez eros daitezke, eta kontzertu egunean baita Orkestraren egoitzan ere, 10.30etatik aurrera. Halaber, gogorarazten dizuegu doako autobus zerbitzua dagoela egoitzara etortzeko, 10.25etan Gipuzkoa Plaza, 4tik atera eta Antso Jakituna, 18an eta Madrilgo Hiribidea, 34ean geldialdiak egiten dituelarik.