Martxoaren 21etik 28ra bitartean KlasikAT zikloaren edizio berri bat eskainiko du Euskadiko Orkestrak; kontzertu ziklo hau ohiko programaziotik aldentzen da beste musika-estilo desberdinekin bat egiteko.

Aurten Kepa Junkerarekin elkartuko dugu gure Orkestra.

Informazio zabalagoa duzu gure web orrian. Sarrerak 15,00 €ko prezio bakarrean daude salgai eta, ohi bezala, Gasteiz, Bilbo, Donostia eta Iruñean izango gara.

Otsailaren 25 larunbatean Miramongo Matinéeak zikloan, Euskadiko Orkestra Sinfonikoko kideek osatutako Gipps Quartet-ek musika-pedagogia saio berri bat burutuko du, korno ingeles eta hari-hirukoterako bi lan berreskuratuz. Gainera, emanaldi goiztiar honek izango du beste eragingarririk: XX. Mendearen musikaren historian bere lekua merezi duen Ruth Gipps konpositorearen izena ezagutzera ematea, alegia. Gipps Quartet osatzen duten musikariak dira José Ignacio Aizpiri, biolina; Natacha Dupuy-Scordamaglia, biola; Juan Ignacio Emme, biolontxeloa, eta Rafael Alonso, korno ingelesa.

Ruth Gipps (1921-1999), laukoteari izen ematen dion sortzaile, zuzendari eta irakasle britainiarra, musikari emankorra izan zen, ganbera zein musika sinfonikoko partitura ugariren egile. Orkestrarako lanen artean, hainbat sinfonia eta kontzertu idatzi zituen, oboe eta orkestrarako kontzertu ezberdinak barne. Aipagarria da, halaber, irakaskuntzaren alorrean Trinity College of Music edo Royal College of Musica bezalako erakunde ospetsuetan egindako lana. Vaughan Williamsen ikasle nabarmena, izaera adoretsu zein interesgarria izan zuen Ruth Gipps-ek, are gehiago bizi izan zituen garaietan, gauzak ez baitziren errazak izan bere bizitza musikari eskaini ziion emankume honentzat. Julian Lloyd Webber biolontxelojotzailearen hitzetan, "bera bezalako jenderik gabe, ezin izango genuen errepertorioaren inguruan beharrezko genuen eskarmentua geureganatu. Bere gogo bizia kutsakorra gertatzen zen". Talentu aparta eta musika-ezagutza sakona izan arren, Ruth Gippsen lana ia ezezaguna da, baita bere jaioterrian ere.

Entzungai izango diren bi obrak instrumentu hau eta hari-hirukotearen hotsa lantzeko bi estilo eta modu oso ezberdin zein bereziak aurrez aurre jartzeko izan dira hautatuak. Bata, Jean Françaix konpositore frantziarrak idatzia da. Duela mende bat jaiotako konpositore ospetsu honen estiloa modernoagoa da eta garaiko frantziar musikaren eraginpean agertzen da. Bestea, berriz, Ruth Gipps-ek sortu zuen ikuspuntu erabat ezberdin batetik, aukera teknikoen ezagutza pertsonala oinarri harturik (izan ere oboe eta korno ingeles interpretatzaile profesional izan baitzen Birmingham Hiria Orkestran, besteak beste) eta baita musika ingeles tradizionalaren eraginpean.

Orkestra bigarren aldiz ariko da OLBEren 60. Denboraldian. Joan zen urrian denboraldia ireki zuen Simon Boccanegra opera interpretatu ostean,Gaetano Donizettiren L'Elisir d'amore interpretatuko du orain.

Gaetano Donizettik hamabost egunetan idatzi zuen L'Elisir d'amore. 1832an Milanen estrienatua, bi aktutan banatutako opera komiko honek berehala lortu zuen arrakasta eta egun maisu-lantzat hartzen da. OLBEren denboraldira Gran Teatre del Liceu-ren ekoizpenean dator oraingoan, bilbotar opera denboraldian estreinakoz ari den Mario Gasen zuzendaritza artistikoaz. Euskadiko Orkestra José Miguel Pérez Sierraren gidaritzapean arituko da Euskaldunako zulogunetik. Zuzendari honek lehenbiziko aldiz zuzentzen du OLBEren denboraldian eta baita EOS ere. Bakarlari-taldearen buru Celso Albelo Tenerifeko tenorea eta Mariola Cantarero granadar sopranoa arituko dira. Opera Berri funtzioan Mikeldi Atxalandabaso tenorea eta Rocío Ignacio sopranoa arituko dira paper nagusienetan. Otsailaren 18tik 27ra Bilboko Euskalduna Jauregian.

Aurretik Orkestrak hiru alditan interoretatu du L'Elisir d'amore opera, bitan OLBEren denboraldiaren baitan eta behin Donostiako Musika Hamabostaldian.

Otsailaren 11 larunbatean Miramongo Matinéeak zikloan, jazz-kontzertu baten epeltasuna aitzakia ezin hobea izango da neguko goiz hotzean nagiak atera eta Euskadiko Orkestraren egoitzara hurbiltzeko. Gonzalo Tejada jazz-kontrabaxujotzaile eta konpositore ospetsuak Jazza harien kontra bere proiektu berria aurkeztuko du. Eta ez du bakarrik aurkeztuko, lagun izango baititu Iñaki Salvador pianojotzailea, Vincent Thomas bateria-jotzailea eta EOSeko kide Ortzi Oihartzabal, Jose Ignacio Aizpiri, Arkaitz Martínez eta Jon Larrazek osatutako hari-laukotea.

Jazza harien kontra proiektuak jazzean ohikoak diren instrumentuak musika klasikoan erabiltzen direnekin nahasten dituzten taldeen tradizioarekin bat egiten du. Jazzaren historian zehar, jada hastapenetatik, talde hauen adibide ugari daude. XX. mendeko 50eko hamarkadan, jazzaren eraginpeko hainbat kantari komertzialek - crooners izenez ezagunak-, horien artean Bing Crosby edo Frank Sinatra, talde mixto hauek lagunduta kantatu ohi zuten. Ondoren, 60 hamarkadan, eta Gunther Schuller-en eskutik Third Stream izena erabili zen instrumentuen bi munduen bat egitea aipatzeko, baina horrez gain kontzeptu edo estiloen fusioa ere biltzen zuen. Egun Vince Mendoza edo María Schneider bezalako konpositore eta moldatzaileek bide hau aztertzen dihardute, emaitza ederrak lortuz.

Gonzalo Tejadak moldatzaile gisa proiektu honi heldu zionean, hiru gauza izan zituen argi hasieratik. Batetik, instrumentu-talde bakoitzak ezaugarri duen bere estiloa oinarri harturik lan egin behar zuela: hari-laukoteak modu klasikoan, kontzertaturik eta inprobisaziorik gabe, eta piano-hirukoteak, berriz, jazzaren baitan egiten duen modura, modu askeagoan eta interaktiboki. Bestetik, errepertorioari dagokionez, jazz-kontzertua izatea du helburu, hari-laukote batek lagundutako jazz-talde batek interpretatua. Bere xedea ez da estiloen arteko fusioa gauzatzea, aurrez egin duen moduan ("En tránsito" NoCD Records 2001). Azkenik, kontzertua edozein publikorentzat erakargarri gertatzea nahi du biziki. Gonzalo Tejadaren beraren hitzetan, "Urte askotan, konpositore eta interprete moduan, proiektu ez komertzialtzat hartuak izaten diren egitasmoak gauzatu ostean, oraingoan edoizen entzulegorentzat, jazzean aditua den ala ez kontutan izan gabe, aproposa izango den errepertorioa moldatu eta interpretatzearen sentsazio berriaz gozatu nahi nuen". Esandakoa, larunbatean hotzak ezingo du jazz onena menderatu.

Kontzertua goizeko 11etan hasiko da eta sarrerak www.kutxasarrerak.net eta Telekutxa (943 00 12 00) bidez eros daitezke, eta kontzertu egunean baita Orkestraren egoitzan ere, 10.30etatik aurrera. Halaber, gogorarazten dizuegu doako autobus zerbitzua dagoela egoitzara etortzeko, 10.25etan Gipuzkoa Plaza, 4tik atera eta Antso Jakituna, 18an eta Madrilgo Hiribidea, 34ean geldialdiak egiten dituelarik.

Otsailaren 3 ostiralean Euskadiko Orkestra Hondarribira itzuliko da. Bere historian zehar bertan aritzen den bosgarren aldai izango da, baina oraingoan Orkestra hartuko duen eszenatokia erabat bestelakoa izango da, estreinakoz berriki zabaldutako Itsas-Etxea Auditoriumean izango baita. Jesús Echeverría zuzendari eta konpositorea izango da podiumetik Orkestra zuzednuko duena eta atriletan Beethoven izango da protagonista: bere Egmont partituaren obertura eta Hirugarren Sinfonia izanggo dira entzungai.

Jesús Echeverríak Nafarroako Orkestra Sinfonikoa, Euskadiko Orkestra, Letoniako Orkestra Nazionala, Errusiako Orkestra Nazionala, Concerto Orkestra eta The European Sinfonia zuzendu ditu besteak beste. Errusiako Orkestra Nazionalarekin Elegía bere obra estreinatu zuen eta Euskadiko Orkestrarekin Música para unas imágenes. Cuarteto de cuerda Nº 2 eta Ennea III lanek PABLO SOROZABAL saria eta Nafarroako Gobernuak emandako konsposizio lehenengo saria merezi izan zituzten, hurrenez hurren. 2000 urtean "Joaquín Turina" Nazioarteko Konposizio Saria merezi izan zuten Requiem sine Verbis obrarengatik. 2009an El silencio de las piedras estreinatu zuen, Fundación Autor eta Nafarroako Orkestra Sinfonikoaren enkarguz. García Fajer-en Fundazioaren Orquesta Quivitas Musicae-ren zuzendaria da eta baita fundazio beraren Hariaren Trebakuntza Nazioarteko Zentroaren Orkestra-praktikaren katedraduna da. Gainera, musika garaikidearen analisi irakasle eta orkestra-ikasketen koordinatzailea da Musikenen.

Urtarrilaren 28 larunbatean Miramongo Matinéeak zikloko emanaldi berri bat izango da Euskadiko Orkestraren egoitzan. "Biolontxelo artean: antzinarotik apokalipsira" izenburudun kontzertu hau honela definitzen du: "errusiar mendi batean bidaia familia osoarentzat eta edozein gusturako bidaia aproposa" Izan ere, definizio egokia da hori Vivalditik The Beatles-era, Albinonitik Piazzolla eta Metallica-ra edo Lady Gaga-ra doan musikazko ibilbidearen funtsa azaltzeko

Biolontxeloa instrumenturik aldaberatsuenetariko bat dugu. Erregistro oso zabala du, baxuen nota grabeenetatik hasi eta sopranoen nota altuenetara doana. Honexegatik biolontxelo talde batek musika-ensemble oso bat osa dezake du, abesbatza baten modura ia musika mota oro lantzeko gai delarik.

Gauzak honela, Euskadiko Orkestra Sinfonikoaren biolontxelo taldeak gidatutako bidaia bat prestatu dugu, dibertigarri zein liluragarria, lau mendetako askotariko musikatan barrena: errenazimenduko musika, musika barrokoa, klasikoa nahiz erromantikoa, jazza, ragtime, pop-a, tangoa, The Beatles taldearen musika edo "heavy metal" eta baita Lady Gaga-ren techno-house doinuak... guztia zortzi biolontxelorako moldatua.
Kontzertua goizeko 11etan hasiko da eta sarrerak www.kutxa.net eta Telekutxa (943 00 12 00) bidez eros daitezke, eta kontzertu egunean baita Orkestraren egoitzan ere, 10.30etatik aurrera.

Martin Grubingerrek bere Abonu-Denboraldian izandako arrakastaren ostean, Euskadiko Orkestrak kontzertu-programa berri bati egingo dio aurre urtarrilaren 26tik otsailaren 1a bitartean. Gerd Albrecht-en zuzendaritzapean, kontzertu hauetan James Dillonen White Numbers obraren erabateko estreinaldia burutuko da, Orkestrak bere 30. urteurrena ospatzeko gauzatutako TESELA proiektuaren baitan (BBVA Fundazioaren lankidetza esklusiboarekin garatutako proiektua). Programa hau osatzen duten kontzertuak izango dira urtarrilaren 26 eta 30ean Donostian, 27an Gasteizen, 31ean Iruñean eta otsailaren 1an Bilbon.

Gerd Albrecht-ek (Essen, 1935) estreinakoz zuzenduko du Euskadiko Orkestra eta berak estreinatutako obra bat dakar gurera: Alexander Zemlinskyren Cymbeline-ren suitea. 1914-15ean konposatua, estreinatu gabe geratu zen lehenengo mundu gerra hasi zenean eta Gerd Albrechtek suite moduan estreinatu zuen 1996, Hamburgeko Orkestra Filarmonikoa zuzenduz. Suiteak Zesarren garaian Bretainiako errege Cymbeline eta bere alaba Imogen biltzen dituen drama giroa azaltzen du. Honen barne, Lied des Cloten sopranorako kantu laburra dugu, oraingoan Petra Froesek interpretatuko duena. Bere ibilbide luzean, Kasselgo Operako, Berlingo Deutsche Oper eta Copehnaghen-eko Daniar Irratiko Orkestra Sinfonikoaren titular izan delarik, Gerd Albrechtek errepertorio aberatsa landu du: Zemlinsky bera bezalako erromantikoak, Fortner, Ligeti, Penderecki eta Schnittke bezalako berriagoak, XX. mende hasierako konpositoreak (Schoenberg, Berg, Webern edo Hindemith) landu ditu eta kontzentrazio eremuetako biktima izandako musikagile ahaztuen lanak ere berreskuratu ditu (Ullman, Klein, Haas,...). Era berean, Albrecht haur zein helduen musika hezkuntzaren arloan aritzen da. Haurrentzako hainbat liburu argitaratu du eta 1989an talentu gazteen garapena sustatzen duen "Gazteentzako Musika Fundazioa" sortu zuen eta "Hotsaren Museoa"ren sortzailea da halaber; bertan haurrek berrogeita hamarretik gora musika instrumentuekin esperimentatzeko aukera dute horretarako antolatutako tailerretan. Urtean 30.000 haur baino gehiago izaten dira Hamburg eta Berlingo egoitzetan. Egitaraua osotzeko, Orkestrak orain bere errepertoriora gehituko duen Erwin Schulhoffen 2. Sinfonia eta Beethovenen 3. Sinfonia, "Heroikoa" izango dira entzungai.

White Numbers, Minessotan bizi den James Dillon eskoziarrak sortua, Robert Rauschenberg-en (1925-2008), obra bat, The Lily White (lehen White Painting with Numbers) obra oinarri harturik egindako hausnarketaren emaitza da. Estatu Batuetako artista honen obra Guggenheim Bilbao Museoan izan da ikusgai. Dillonen katalogoan, 70etik gora obren artean, bereziki aipagarriak dira Nine Rivers, isuriaren eta turbulentziaren arteko harremanak aztertzen dituen bilduma, eta The Book of Elements ziklo pianistikoa. Dillonek BBC Proms, London Sinfonietta, Bruselako Elkarte Filarmonikoaren edo Pariseko Orkestra Nazionalaren enkarguak jaso ditu eta bere obraren atzera begirakoak egin dira Paris, Oslo, Toulouse, Brusela eta New Yorken.