Euskadiko Orkestrak erreferentziazko euskal artistak eremu sinfonikora eramateko ekimen digital hau duela bi urte jarri zuen abian, Zea Maysen hiru bideoklip eta Doctor Deseoren beste hainbeste grabatu eta zabaldu zituenean. Ekimena fenomeno biral batean bilakatu zen eta oraindik orain bideo hauek milaka bistaratze biltzen jarraitzen dute sareetan. Formatu horren estreinaldia arrakasta handikoa izan zen orkestrarentzat, eta eskaera gehien jasotzen ari diren euskal artistetako batekin errepikatu du oraingoan, Izarorekin, alegia.

2019ko azaroan ateak itxita grabatu ziren bideo hauek Miramongo egoitzan, Fernando Velázquezen agindupean. Getxoko musikagile, zuzendari eta musikaria arduratu zen Izaroren Errefuxiatuena, Koilarak eta Tu escala de grises kanten moldaketa sinfonikoak egiteaz, baita proiektu beri honen zuzendaritza artistiko osoaz ere. Ikus-entzunezko zuzendaritza Pausoka Entertainmenteko Jabi Elortegiren esku geratu zen oraingoan ere. Orduan egin zen grabazioa eta orain, konfinamendu garaian, inoiz baino zentzu gehiago hartzen duen honetan, aurkeztuko da eremu digitalean.

Beste publiko batzuetara iristeko Euskadiko Orkestraren proiektu digital estrategikoa

Ekimen honekin orkestrak beste publiko batzuentzako eskaintza musikala zabaldu du, arlo sinfonikoan ezohikoagoak diren errepertorioetan murgiltzearen bidez. Norabide honetan arrakasta handiko beste esperientzia batzuk ere baditu orkestrak bere ibilbidean, esaterako, Ken Zazpi, Michel Camilo, Kepa Junkera eta Benito Lertxundirekin garatutako proiektuak. Horiek guztiak kontzertu-formatuan eman ziren, baina duela pare bat urte orkestrak haratago joatea erabaki zuen eta bideoklip formatura egin zuen jauzi. Formatu hau Zea Mays eta Doctor Deseorekin abiatu zuen eta orain Izarorekin errepikatu du. Gainera, laster iragarriko da formatu honetako beste lankidetza bat ere beste euskal talde batekin.

Izaro: “Oso emozionantea da norberak egindako kantak beste era batera entzutea”

Euskadiko Orkestrak lehendabizikoz kolaboratu du Bizkaiko abeslariarekin, eta zirraraz betetako ekimena izan da artistarentzat: "Oso emozionantea da norberak egindako kantak beste era batera entzutea, are gehiago Euskadiko Orkestra bezalako musikari talde batek jotzen baditu, eta Fernando Velázquezek moldatu. Hiru abesti aukeratu genituen: Errefuxiatuena, Koilarak eta Tu escala de grises. Oso ederra izan zen lehen entsegura iritsi eta orkestra jotzen entzutea, konturatzen zara zure melodia txiki horiek bizitza propioa dutela. Eta ilusio berezia egiten dit Fernando bera zuzentzen ari den bitartean abesten ari dela ikusteak". 

Fernando Velázquez: “Izaroren musika, arte eta presentziarekin maitemindu egin zen orkestra”

Proiektu honen zuzendari musikala ados dago Izarorekin eta zera azpimarratu nahi izan du, Izaro, orkestra eta zuzendaria lehendabizikoz eszenatoki gainean elkartu ziren unea: “Izaro eszenatokira igo zenean haren musika, arte eta presentziarekin maitemindu egin zen orkestra. Bere magnetismoa eta kantatzen duenaren edertasuna dira nagusi. Euskadiko Orkestraren presentzia ezinbestekoa da mezua gorpuzteko, baina bere ahotsean eta abestietan dago benetako magia”. Velázquezentzat pribilegio hutsa da proiektu honetan lankide jardutea eta “legami pixka bat gehitu ahal izatea pastela hobeto harrotu dadin”. Oso pozik eta eskertuta agertu da proiektu honekin getxotarra.

Proiektu hau da Fernando Velázquezek eta Euskadiko Orkestrak orain dela gutxien partekatu duten proiektua, baina askoz gehiago egin dituzte batera. Errepertorio berriak jorratzeko eta publiko berrietara iristeko ariketa horretan, tandem bikaina osatu dute Velázquezek eta Euskadiko Orkestrak duela hainbat urtetatik, eta emaitza oparoak ekartzen jarraitzen du aliantza honek. Ken Zazpirekin egindako kontzertu-ziklo ezagun haietatik hasi eta getxotarraren agindupean egindako zine-munduko kolaborazio sorta zabalera arte. Azken aldian egindako proiektuen artean nabarmentzekoak dira pantailara eraman diren eleberrien soinu-banda originalak, Fernando Arambururen Patria —laster estreinatuko dena— eta Bernardo Atxagaren Soinujolearen semea kasu. Aipagarria da, baita ere, duela gutxi berreskuratutako Truffauten The Bride Wore Black filmaren musikaren grabazioa. Atzeragora jotzen badugu, beste soinu-banda ugari aurki ditzakegu: Juan Antonio Bayonak zuzendutako A Monster Calls filmarena, zeinaren bidez Velázquezek musika original onenaren Goya saria eskuratu zuen; Wim Wendersen Submergence filmarena; Bayonaren The Impossible filmaren soinu-bandaren zuzeneko erabateko estreinaldia Donostia Zinemaldian; Ocho apellidos vascosena; Contratiemporena; etab.

Bideoklipen aurkezpena

Apirilaren 23, 24 eta 25ean aurkeztuko dira hiru bideoklip berri hauek, lehendabizi ETBn eta ondoren Euskadiko Orkestraren sare sozialetan (Youtube, Instagram, Facebook eta Twitter).

Apirilak 23: Errefuxiatuena
-ETB2: Qué me estás contando programaren amaieran (20:15).
-ETB1: Eztabaidan programaren amaieran (22:30).
-Euskadiko Orkestraren sare sozialetan argitaratuko da ondoren (22:30).

Apirilak 24: Koilarak
-ETB2: En Jake programaren amaieran (14:10).
-ETB1: Eztabaidan programaren amaieran (22:30).
-Euskadiko Orkestraren sare sozialetan argitaratuko da ondoren (22:30).

Apirilak 25: Tu escala de grises
-ETB2: Teleberriaren aurretik (14:55).
-ETB1: Eguraldiaren ondoren (21:00).
-Euskadiko Orkestraren sare sozialetan argitaratuko da ondoren (22:30).

Informazio gehiago

#EuskadikoOrkestraEtxean ekimenaren baitan, euskal orkestrak leihoa ireki du Agur Jaunak eta Andreak izenarekin birbataiatutako klasikoaren bertsio berritua eskaintzeko. Kantu herrikoi hori elkartasunaren eta batasunaren euskal ereserki unibertsal moduko batean bihurtu da. ‘Agur’ hori ez da despedida bat, errespetu- eta errekonozimendu-agurra baizik. EHUk duela urte gutxi berritutako bertsio honen letrak herritar guztien berdintasuna defendatzen du. Zailtasun- eta ziurgabetasun-garai hauetan, maitasunaren eta guztion arteko elkartasunaren aldeko kantua da hau, eta asmo horrekin aurkeztu eta zabaldu nahi izan du orkestrak.

Bertsio berri hau NDR Elbphilharmonie Orchesterreko (Hanburgo) tronboijole bakarlari Simone Candottok sinatu du. Candotto Alemanian bizi eta lan egiten duen musikari italiarra da eta, Xabier de Felipe bere adiskide euskaldunak lagunduta (Alemaniako orkestran lankide izan ziren biak eta gaur egun de Felipe Euskadiko Orkestrako musikaria da), euskal kultura besarkatu zuen duela bi urte obra honen bertsioa egitea erabaki zuenean. Obra berritu honek barne hartzen duen izaera unibertsal eta nazioartekoaren erakusgarri argia da, eta ezin garrantzitsuagoa eta beharrezkoagoa da horrelako mezu bat bizi ditugun garaietan, non musikak, koronabirusak bezala, ez baitu mugarik.

Alemaniako orkestraren sorpresazko bisa

Orain Euskadiko Orkestrak aurkezten duen Agur Jaunak eta Andreak-en bertsio hau bis gisa interpretatu zuen duela bi urte Hanburgoko NDR Elbphilharmonie Orchesterrek Musika Hamabostaldian eskaini zuen kontzertuan. Candottok sortu zuen bere orkestrarentzat une hartarako, Xabier de Felipek hala proposatu ostean.

Candottoren Agur Jaunak Brucknerren 7. sinfoniaren elementuetan inspiratuta dago. Bere egileak hala dio: "Wagneriar tubak entzun daitezke sinfonian bezala, eta obra Mi maior tonalitate berean idatzita dago. Biolinen tremoloa hasieran, baita biolontxeloek eta lehen tronpak honen gainean interpretatzen duten motiboa ere, oso antzekoak dira bi kasuetan. Zalantzarik gabe, Agur Jaunak-en moldaketa honek Brucknerren antzeko ñabardurak erakusten ditu orkestrazioan, harmonietan eta bere koloreetan". Candottok bertsio hori entzun du Euskadiko Orkestraren eskutik, eta "erabat hunkituta" sentitzen dela dio.

Ikusi bideoa hemen

Informazio gehiago

Erakunde publikoek eskatutakoa dela-eta, eta erantzukizun sozialeko printzipio batengatik, Euskadiko Orkestrak apirila amaiera bitarteko kontzertu guztiak bertan behera utzi ditu:

• Martxoak 16, Iruñeko Baluarte Auditoriuma, 'Fantastique'.
• Martxoak 17 eta 20, Donostiako Kursaal Auditoriuma, 'Fantastique'.
• Martxoak 18, Gasteizko Principal Antzokia, 'Fantastique'.
• Martxoak 21, Bilboko Euskalduna Jauregia, 'Fantastique'.
• Martxoak 21, Miramongo Auditoriuma. 11. Matinéea, Belharra.
• Martxoak 28, Bilboko Euskalduna Jauregia, 'Sheherazade'.
• Martxoak 30 eta apirilak 1, Donostiako Kursaal Auditoriuma, 'Sheherazade'.
• Martxoak 31, Iruñeko Baluarte Auditoriuma, 'Sheherazade'.
• Apirilak 2, Gasteizko Principal Antzokia, 'Sheherazade'.
• Apirilak 4, Miramongo Auditoriuma. 12. Matinéea, Haizea eta Pianoa.
• Apirilak 24, Gasteizko Principal Antzokia, 'Urrezko araua'.
• Apirilak 25, Miramongo Auditoriuma. 13. Matinéea, Cuivres en Pays Basque.
• Apirilak 27 eta 30, Donostiako Kursaal Auditoriuma, 'Urrezko araua'.
• Apirilak 28, Iruñeko Baluarte Auditoriuma, 'Urrezko araua'.
• Apirilak 29, Bilboko Euskalduna Jauregia, 'Urrezko araua'.

Egungo egoerak denboraldiko hurrengo kontzertuek izango duten garapena ezagutzea galarazten digu eta, beraz, informazioa ematen jarraituko dugu.

Informazio gehiago

Koronabirusaren euste- eta prebentzio-kudeaketari buruzko jarraibide ofizialei jarraituz, eta Gasteizko Udalak atzo jakinarazi zuen bezala, datorren martxoaren 18an Principal Antzokian aurreikusita zegoen kontzertua ('Fantastique' programa) bertan behera geratuko da.

Gaur-gaurkoz, programa honetako gainerako kontzertuen egoera aztertzen ari gara: Iruña (martxoak 16), Donostia (martxoak 17 eta 20) eta Bilbo (martxoak 21). Informazioa eguneratzen joango gara datozen egunetan.  

Informazio gehiago

Nazioarteko bira guztiek beren ezaugarri propioak dituzte, eta Istanbulerako irteera hau ez zegoen haietatik salbuetsita. A priori, Bosforoaren ertzean, Europa eta Asia arteko mugan, dagoen turkiar hirian, munduko orkestra handiak barne hartzen dituen musika zirkuitu berri batean sartzeko interesa zuen Euskadiko Orkestrak. Atzo Orkestrak eszenatoki paregabe batean aparteko kontzertu bati aurre egin behar izan zion, bai aurre egin ere, ezohiko eta aparteko baldintzekin. Eta, horren guztiaren aurrean, arrazoi askorengatik distiraz agertu zen Orkestra.

Lehenik eta behin, hainbatetan esan izan dugu euskal formazioa une musikal bikainean dagoela, eta errepertorio unibertsaleko obra handiekin nazioartean aurkeztu ahal izateko moduan dagoela. Anton Brucknerren Bederatzigarren Sinfonia musikagile austriarraren maisulanetako bat da, konplexua eta zorrotza, Hans Graf buru izanik orkestrako musikari guztiek maisutasunez eta segurtasunez defendatu zutena. Kontzertuaren benetako ardatz nagusia izan zen obra hau, eta haren interpretazioak interes handia sustatu zuen. Izan ere, Cem Mansurrek, Cemal Resit Rey Konser Salonu aretoko zuzendariak, kontzertuaren aurretik hitzaldi bat eskaini baitzuen programazioan konpositore austriarraren obra handia interpretatzeko Bask Ulusal Orkestrasi (Istanbulen Euskadiko Orkestrari hala deitu zioten) bezalako orkestra europar bat izateak daukan interesari buruz. Brucknerren aurretik, lehen zatian Max Bruchen Biolin eta orkestrarako 1. kontzertua izan zen protagonista. Alena Baevaren bakarlari gisa egindako parte-hartzea indartsua eta distiratsua izan zen, eta hasieratik ikusi zen publikoak, aretoa betetzen zuenak, oso harrera ona egingo zuela gau osoan zehar. Bakarlariaren eskutik iritsi zen lehen errepikapena. Paganiniren 1. Kapritxoa eskaini zuen txalo artean. Brucknerren obra bikainaren ondoren, kontzertu berezi honen bigarren zatia osatuz, gaualdia txalo-zaparrada handi batekin itxi zen, eta publikoaren aldetik bikain hartutakoa, Guridiren "Amorosa", Bosforoaren ertzean lehendabizikoz entzun zena.

Bigarrenik, kontzertua salbuespenezko baldintza batzuetan egin behar izan zen, zeren, instrumentuak kontzertu-aretora iristea atzeratu egin baitzen eta, ondorioz, zailtasun ugariri aurre egin behar izan zien Orkestrak. Musikariak eta Orkestraren administrazio-taldeko langile batzuk Istanbulera joan ziren igandean arazorik gabe, ez ordea instrumentuak; izan ere, asteburuan Madriletik bidaltzeko prest zegoen 1.000 kiloko kargak atzerapen ugari izan zituen eta astelehenera arte ez zen ontziratu. Garaiz helmugara iristearen kezka logikoak ahaleginak bikoiztera behartu zituen langileak, eta kontzertua egiteko norberarenak ordezkatu zitzaketen tresnak bilatu behar izan zituzten. Istanbulgo Orkestra Sinfonikoaren eta hiriko beste orkestra baten eskuzabaltasun- eta lankidetza-ariketa handi batean, lehen zatiaren —Bruchen Kontzertuaren— interpretazioa bermatzeko behar adina tresna biltzea lortu zen, eta bigarren zatirako programatutakoa baino orkestra-formazio txikiagoko beste obra baten interpretazioa prestatzea ere erabaki zen. Instrumentu propioak kontzertua hasi eta gero iritsi ziren antzokira, eta musikariek une horietan eskatzen den arintasuna eta maisutasuna izan zuten obra baten interpretazioari ekin ahal izateko, Brucknerren Bederatzigarren sinfoniari, alegia, proba akustikoan haiekin entseatzeko aukerarik izan gabe. Hiriko musikarien erantzun apartak bakarrik ahalbidetu zuen Euskadiko Orkestrak bere programa betetzea, lehen zatia instrumentu turkiarrekin eta bigarrena instrumentu propioekin. Istanbul hiria, bi kontinenteren arteko zubia, metafora perfektua izan zen, musikaren bidez, denbora luzez bizkarra eman dioten kulturen eta zibilizazioen arteko lotunea.

Hirugarrenik, kontzertua aparta izateak ikusleen sentimenduarekin eta begirada europeista garatzeko irrikarekin ere badu zerikusia. Oriol Roch Orkestrako zuzendari nagusiak azpimarratu duenez, "Orkestra mendebalderantz begira zegoen kontzertu batean, Europako lehen mailako orkestrak programatu nahi dituen gizarte turkiar baten irrikan, bere burua irudikatuko duen ispilu batean begiratzea izan da helburua. Eta sentsazio horrek askotariko publikoarekin, gazteekin, ezberdintasun kultural askorekin eta grina handiarekin, ikasgai bat eman digu guztioi”.

Ordezkaritza instituzional zabala

Arrakastaren beste adibide bat izan zen kontzertuan erakunde eta enpresa ordezkaritza nabarmen bat egon zela, besteak beste, Espainiako Kontsul Nagusia Istanbulen, Alvaro de la Riva Guzman donostiarra; Gonzalo Manglano Istanbulgo Cervantes Institutuko zuzendaria; Carmen Uriarte Turkiako Ohorezko Kontsula Bilbon; Javier Bernal BBVAko ordezkaria; Banco Sabadellen ordezkari Vicente Balbín; Caixabanken ordezkari Marta García; EFEk Istanbulen duen berriemailea, Ilya Topper; La Vanguardiak Istanbulen duen berriemailea, Jordi Joan; eta El Paisek Istanbulen duen berriemailea, Andrés Mourenza.

Informazio gehiago

Euskadiko Orkestrak bere bidea jarraitzen du nazioarteko zirkuituari berriz ekiteko. Lehenik, kultur enbaxadore izateko duen bokazio argiagatik eta, bigarrenik, bere musika kalitateagatik. Horrek Europako agertokietara itzultzea ahalbidetzen dio, duela urtebeteko Austria eta Alemaniara kasu eta, aldi berean, beste berri batzuen ateak irekitzea: joan den urtarrileko Parisko antzoki mitikoa, batetik, eta Europa eta Asiaren arteko mugan dagoen Bosforo ertzeko musika gune hau, bestetik. Istanbul kultur jarduera handiko hiria da, programazio entzutetsua duena, eta mundu osoko talde garrantzitsuak bertaratzen dira.

Programazioan 'Bask Ulusal Orkestrasi' bezala iragarrita, bere azken irteeretan egin duen bezala aurkeztuko du bere burua Orkestrak hiri turkiarrean: konpositore unibertsalen obra handi batekin, bere sendotasuna adierazteko helburuarekin, baita bere forma ona eta prestakuntza nabarmena erakusteko ere. Hala egin zuen Parisen Gustav Mahlerren Lurraren kantarekin, eta hala egingo du Istanbulen martxoaren 9an, astelehena, Anton Brucknerren Bederatzigarren sinfoniarekin. Obra hau konpositore austriarraren maisulantzat hartzen da. Robert Treviñok Istanbulgo kontzertua iragartzean aipatu zuen bezala, "Euskadiko Orkestrak bere gaitasun eta interpretazio maila handiagatik egin behar du ezagun, eta exijentzia honetako obrekin egin dezakegu".

Istanbulek eskatutako datak eragozten du Robert Treviñok kontzertu hori zuzendu ahal izatea eta, halakorik ezean, Hans Graf izango da batuta hartuko duena. Austriarra Euskadiko Orkestrako zuzendari titularra izan zen 90eko hamarkadaren erdialdean, eta behin baino gehiagotan itzuli da orkestrara, zuzendari gonbidatu gisa. Mundu osoan ezaguna den zuzendaria da, eta oso bruckneriarra; beraz, Treviñoren konfiantza osoa du Istanbulgo estreinaldi honetan lekukoa pasatzeko. Brucknerren aurretik Max Bruchen Biolinerako 1. Kontzertua defendatuko du Alena Baeva bakarlari gonbidatuak. Gaztea izan arren, Baeva nazioarteko ibilbide garrantzitsua egiten ari da eta artista eta musika-talde handiekin partekatu du agertokia. Alena Baeva Istanbulgo CRR aretoan aritu da dagoeneko, nahiz eta Euskadiko Orkestrarekin aritzen den lehen aldia den.

Sala Cemal Resit Rey (CRR):

Cemal Resit Rey Kontzertu Aretoa herrialdeko kontzertu-areto nagusietako bat da, eta musika klasikorako diseinatutako lehena. Cemal Resit Rey musikagile turkiarraren izena darama, hau ere orkestra zuzendaria eta Istanbulgo Orkestra Sinfonikoaren sortzailea. 1989ko martxoan inauguratu zuten. 30 urte hauetan, mundu osoko konpainiak hartu ditu, hiriko programazio klasikoa, jazz-programazioa eta dantza-programazioa ere bai, eta CRR Symphony Orchestra, CRR Turkish Music Ensemble eta CRR Jazz Orchestra taldeen emanaldiak izan ditu. Aurten, besteak beste, English Chamber Orchestra, Kremerata Baltica, The Tallis Scholars, Les Musicien du Louvre, Maxim Vengerov eta Bamberg Symphony Orchestra izan dira edo izango dira bertan.

Istanbul, CRR, martxoak 9,

20:00 Kontzertuaren aurkezpena
20:30 Kontzertua

Alena Baeva, biolina
Euskadiko Orkestra
Hans Graf, zuzendaria

Max Bruch: Biolinerako 1. Kontzertua [24’]
Anton Bruckner: 9. Sinfonia [63’]

Informazio gehiago

Larunbat honetan, martxoak 7, 11:00etan, Ensemble Diatessaronek kontzertua eskainiko du Miramongo Matinéeen baitan, Euskadiko Orkestra Sinfonikoaren ganbera-musika zikloaren baitan, alegia. Taldeak sei kide izango ditu: Elena Martínez de Murguía (zuzendaria eta viola da gamba Matinée honetan, eta biola Euskadiko Orkestran), Inmaculada Aramburo (biolin barrokoa Matinée honetan, eta biolina Euskadiko Orkestran), Marta Ramírez (biolin barrokoa), Rafael Bonavita (tiorba), Loreto Aramendi (klabezina) eta Nerea Berraondo (mezzosopranoa).

Ensemble Diatessaron musika barroko eta errenazentistan espezializatutako formazioa da, XVI. mendetik XVIII. mendera arte, jatorrizko instrumentuekin interpretatua, musikari onenekin elkarlanean aritzen dena, guztiak errepertorio honetan espezializatuak. Bere helburua musika mota hau mugak eta mendeak zeharkatzen dituen hizkuntza unibertsal bihurtzea da, beti giza arimaren sakonenera iritsiz.

Emakumearen Nazioarteko Egunaren bezperan, Matinée honetan bi emakume musikagile emankorri omenaldia egin nahi die musika-talde honek. Hain zuzen ere Barbara Strozzi eta Isabella Leonardari, jaio zirenetik 400 urte bete diren honetan.

Barbara Strozzik zortzi obra-liburuki argitaratu zituen, XVII. mendeko beste edozein konpositorek baino kantata gehiago barne, ia guztiak soprano eta baxu jarraituarentzat. Bere musika sakonki errotuta dago 'Seconda prattica' izeneko teknikan, eta horren adibide nagusia Claudio Monteverdiren lana da. Barroko goiztiarreko musika izendatzen duen teknika bat da, askatasun harmoniko eta kontrapuntistiko handiagoak hartu zituena, eta baxu jarraituaren hasiera ere irudikatzen duena. Strozzi abeslari bikaina izan zen, instrumentista trebea eta musikagile bertutetsua. Barroko hutsa.

Bestalde, kontzertuaren errepertorioan 1600. urteko Italiako beste konpositore handi baten obra bat dago: Isabella Leonarda. Musika-konposizioak argitaratu zitzaizkion lehen emakumetzat hartzen da. Bere obra zabalak motete asko, ahots-musika eta sonata instrumentalen liburu bat biltzen ditu.

Bi konpositoreek euren garaiko maisu handiak izango dituzte lagun Matinée honetan, hala nola Merula, Monteverdi, Frescobaldi eta Cesti.

Sarrera solteak (7€) salgai daude euskadikoorkestra.eus webgunean eta Kursaal Auditoriumeko leihatilan. Gainera, leku librerik geratuko balitz, Orkestraren egoitzako leihatilan bertan eros ahal izango lirateke kontzertuaren egunean.

Miramongo Matinéetara eroso joateko, Euskadiko Orkestrak doako autobus-zerbitzua eskainiko dio bertaratu nahi duen orori. 10:25ean abiatzen da autobusa Gipuzkoa Plaza 4tik eta geldialdiak egiten ditu Antso Jakituna 18an eta Madril Hiribidea 34an.

Miramongo Matinéeek Kutxa Fundazioaren babesa dute sortu zirenetik.

Informazio gehiago