Astelehena 11 Otsaila, 2019

Sarrerak salgai 'Marie-Antoinette'-ren saio osagarri baterako

Sarrerak salgai 'Marie-Antoinette'-ren saio osagarri baterako

Sarrera gehienak salduta daudela, produkzio berri honen saio osagarri batera bertaratzeko aukera eskainiko da, hasiera batean eskola-kontzertu gisa programatutakoa. Kursaal Auditoriumean izango da ostiralean, otsailak 15, 16:00etan.

Marie-Antoinette emakume-pertsonaia boteretsua, J. Haydnen musika eta Thierry Malandain koreografoaren jeinutasuna elkartuko dira Malandain Ballet Biarritz konpainiak eta Euskadiko Orkestra Sinfonikoak prestatutako ekoizpen berri honetan. Estreinaldiko obra honek Mélanie Levy-Thiebaut izango du zuzendari, espezialista handia errepertorio koreografiko eta zinematografikoan.

Otsailaren 14a eta 21a bitartean estreinatuko da obra Euskadiko Orkestra Sinfonikoaren Abonu Denboraldian. Sarrera gehienak salduta daudela, produkzio berri honen saio osagarri batera bertaratzeko aukera eskainiko da. Kursaal Auditoriumean izango da ostiralean, otsailak 15, 16:00etan.

Sarrerak salgai daude 20 eurotan Orkestraren webgunean.

Osteguna 07 Otsaila, 2019

Dionysus & Fagot taldeak ‘Haizea harietan’ kontzertua eskainiko du larunbat honetako Miramongo Matinéean

Dionysus & Fagot taldeak ‘Haizea harietan’ kontzertua eskainiko du larunbat honetako Miramongo Matinéean

Hari-laukoteak eta fagotak, guztiak Euskadiko Orkestra Sinfonikoko kideak, Mozarten, Arriagaren, Von Weberren eta Elgarren obrak joko dituzte.

Larunbat honetan, otsailak 9, 11:00etan, Miramongo Auditoriumean, Miramongo Matinéeak 18/19 Denboraldiko bederatzigarren hitzordura iritsiko dira Dionysus & Fagoten “Haizea harietan” izeneko kontzertuarekin. Taldea Euskadiko Orkestra Sinfonikoko bost musikarik osatzen dute: Irene Echeveste (biolina), Larraitz Oiartzabal (biolina), Delphine Dupuy (biola), Juan Ignacio Emme (biolontxeloa) eta François Proud (fagota).

Garai bereko, aro klasikoko, hiru obrez osatzen da programa; aitzitik, oso ezberdinak dira konposizioak euren artean.

Horrela, bada, Wolfgang Amadeus Mozarten Fagot eta biolontxelorako sonatarekin hasiko da programa. Normalean obra hau, bere forma originalean interpretatu beharrean, bi biolontxelo edo bi fagotekin jo ohi da, baina Matinée honetan jatorrizko konposizioa errespetatuko da.

Juan Crisóstomo de Arriaga euskal konpositorearen 1. Hari-laukotearen energia bizi eta argitsuaren ostean, Carl Maria Von Weberren Andante & Rondo ongareseko bariazioen jolas espiritualez gozatu ahal izango du publikoak. Kasu honetan, Michael Roten moldaketa bat interpretatuko dute.

Kontzertua Edward Elgar musikagile britainiar autodidaktaren poema batekin borobilduko da, Trevor Cramerren moldaketarekin.

Sarrera solteak (7€) salgai daude euskadikoorkestra.eus webgunean eta Kursaal Auditoriumeko leihatilan. Gainera, leku librerik geratuko balitz, Orkestraren egoitzako leihatilan bertan eros ahal izango lirateke kontzertuaren egunean.

Miramongo Matinéetara eroso joateko, Euskadiko Orkestrak doako autobus-zerbitzua eskainiko dio bertaratu nahi duen orori. 10:25ean abiatzen da autobusa Gipuzkoa Plaza 4tik eta geldialdiak egiten ditu Antso Jakituna 18an eta Madril Hiribidea 34an.

Miramongo Matinéeek Kutxa Fundazioaren babesa dute sortu zirenetik.

Ostirala 01 Otsaila, 2019

Kanadako James Ehnes biolinjole handia, Euskadiko Orkestra Sinfonikoaren hurrengo kontzertu-programan

Kanadako James Ehnes biolinjole handia, Euskadiko Orkestra Sinfonikoaren hurrengo kontzertu-programan

Robert Treviño titularra Orkestraren podiumera igoko da hurrengo programa zuzentzeko otsailaren 4tik 8ra. Estreinaldian harrera ezin txarragoa izan zuten baina ondoren maisulan kategoria eskuratu duten bi obrak osatuko dute egitaraua: Samuel Barberren 'Biolinerako kontzertua' eta Sergei Rakhmaninoven '2. Sinfonia'.

OLBEren Denboraldian arrakasta osoz parte hartu ostean I Lombardirekin, Euskadiko Orkestra Sinfonikoak berriz ekingo dio Abonu Denboraldiari laugarren programarekin, Handiusteko orroak izenekoa. Kontzertuak Gasteizko Principal Antzokian hasiko dira astelehenean, otsailak 4, eta gainontzeko hirietan jarraituko dute ondoren: asteartean, otsailak 5, Iruñeko Baluarte Auditoriumean; asteazkenean, otsailak 6, Bilboko Euskalduna Jauregian; eta ostegun eta ostiralean, otsailak 7 eta 8, Donostiako Kursaal Auditoriumean. Guztiak 20:00etan izango dira.

Programa Robert Treviño titularrak zuzenduko du. Sakontasunez ezagutzen du berak Estatu Batuetako musika, eta Samuel Barberren figura aldarrikatu nahi du, oparoa baita egin duen lana, baina Harietarako adagioak itzal egin die bere beste lanei. Biolinerako kontzertua, 1939an konposatua, Estatu Batuetako erromantizismo berantiarraren ale ederrenetako bat da, doinu landuz eta adierazkortasun zuzen batez josia. Bakarlari lanetan James Ehnes ibiliko da, Kanadako biolinjole ezagunenetakoa eta partitura honetan aditua, 2006an grabatu baitzuen Vancouverreko Orkestra Sinfonikoarekin batera. Hain zuzen, disko honi esker irabazi zuen 2007ko Grammy saria solista interprete onenari.

James Ehnes (Brandon, 1976), nazioartean eskaera handia duen biolinjolea, bigarren aldiz egongo da Euskadiko Orkestra Sinfonikoarekin, 2007/2008 Denboraldian parte hartu baitzuen solista gonbidatu gisa abonu-programa batean. Birtuosismo izugarria, lirikotasun barea eta musikaltasun ausartaren arteko konbinazio ezohikoa duen artista hau munduko zuzendari onenetako askoren gonbidatu gogokoena da. Honako hauena, adibidez: Ashkenazy, Alsop, Sir Andrew Davis, Denève, Elder, Ivan Fischer, Gardner, Paavo Järvi, Mena, Noseda, Robertson eta Runnicles. Ehnesek orkestra onenetan parte hartu du, besteak beste: Boston, Chicago, Londres, NHK eta Vienako Orkestra Sinfonikoak; Los Angeles, New York, Munich eta Txekiako Orkestra Filarmonikoak; Cleveland eta Filadelfiako Orkestrak eta Berlingo Filarmonikoa eta DSO.

Kontzertuaren bigarren zatia 18/19 Denboraldi honetako egile gakoetako bati eskainiko zaio, Sergei Rakhmaninovi. Estatu Batuetara emigratu zuen Errusiar Iraultzaren ondoren, eta izugarrizko eragina izan zuen Mundu Berriko musikagileen gainean. Treviñok haren 2. Sinfonia aukeratu du, garaipen orro bat, haren Lehenengo sinfoniari emandako harrera ezin okerragoaren ondoren (Rakhmaninov depresio luze batera eraman zuen).

Honela azaldu du Treviñok bi obra hauek programa berean jartzearen erabakia: «Bi konpositoreok Estatu Batuei lotuta zeuden, interpretatzaileek bi lanak baztertu zituzten eta konpositoreak alde batera uztear egon ziren kasik; bi lanok bariazioaren eta bariazio ebolutiboaren ideiak biltzen dituzte, eta biek ala biek maisulanaren kategoria bereganatu dute».   

Kontzertuen astearen amaieran, ostiralean, otsailak 8, James Ehnesek Musikeneko biolin-ikasleei masterclass bat eskainiko die. Ekimen hau Euskadiko Orkestra Sinfonikoak eta Musikenek Aula Jordá Gela izenburupean sinatutako hitzarmenaren baitan kokatzen da. Horri esker, kontserbatorioko ikasleek lehen eskutik ezagutu ditzakete Orkestraren Abonu Denboraldian parte hartzen duten bakarlari handietako batzuk.

Sarrerak salgai (10€tik 35€ra). Kontzertu hauetarako sarrerak salgai daude euskadikoorkestra.eus webgunean eta kontzertu-aretoetako webguneetan zein leihatiletan. "Azken ordu gaztea": 30 urtetik beherako lagunek aukera izango dute gune guztietako sarrerak 10€tan erosteko, kontzertua hasi baino 30 minutu lehenago (leihatilan).

 

 

Kontzertuak eta programa

 

-Otsailak 4 (20:00): Principal Antzokia, Gasteiz.
-Otsailak 5 (20:00): Baluarte Auditoriuma, Iruña.
-Otsailak 6 (20:00): Euskalduna Jauregia, Bilbo.
-Otsailak 7 (20:00): Kursaal Auditoriuma, Donostia.
-Otsailak 8 (20:00): Kursaal Auditoriuma, Donostia.

 

Samuel Barber
Biolin eta Orkestrarako kontzertua, Op.14 [25’]

Sergei Rakhmaninov
2. Sinfonia, Op.27 [60’]

Asteartea 29 Urtarrila, 2019

Munduari bira emateko bost partitura

Munduari bira emateko bost partitura

Euskadiko Orkestra Sinfonikoak 'Mundubira musika bidelagun' proiektua aurkezten du; hau da bere ekarpena Juan Sebastian Elkano euskal marinela protagonista izan zuen munduari egindako lehen biraren 500. urteurrenaren oroitzari.   

Proiektu honen baitan, bost obra enkargatu zaizkie beste hainbeste euskal konpositoreri, musika jar diezaieten espedizioaren zati ezberdinei eta, guztiak batera bidaiaren osotasuna islatuko dute.

Robert Treviñoren zigilua daraman proiektua da eta euskal kultura eta musika babesteko bere ahalegin berezia erakusten du hilabetetako lanaren emaitza den proiektu honek. 

Jakina da euskaldunek presentzia eta protagonismo nabarmena izan zutela munduari egindako lehen biran. Espedizio hartan, Juan Sebastian Elkanok ezinbesteko rola jokatu zuen, eta bera izan zen bira egiten lehen marinela. 2019ko hasieratik 2022ra arte espedizio haren bosgarren mendeurrena izango denez, Euskadiko Orkestra Sinfonikoak, herrialdean kultur erreferente bat izateko duen bokazioaren baitan, garrantzizkotzat jo du Elkano aztertu, ikertu eta arakatzeko lanean ekarpena egitea, betiere musikaren arlotik.

Ibilbide honetan berebiziko garrantzia izan du Robert Treviño zuzendari titularraren lanak, nork euskal musika garaikidearen sorkuntzan sakontzen jarraitu duen. Gainera, modu berezian murgildu da Eresbilen (Euskal Musikaren Artxibategia) eta bere ikuspegi artistikoa partekatu du gure Elkano eta bere mundubira musikala egituratzeko ahalbidean.

Hausnarketa-prozesu honen emaitza gisa, eta gure historiarekiko konpromisoaren erakusgarri, Euskadiko Orkestrak musika-abentura berri honi ekin dio. Getariako marinelak egindako bidaia gogora ekarriz, bost euskal konpositoreri proposatu die beste hainbeste konposizio sortzeko, argibide bakar bezala emanez bidaiaren zati ezberdinetan zentratzea. Musika-zati guztiak elkartzean, munduaren bira osatuko da, erabat berritzailea den musika-ikuspuntu batetik.

Horrela, bada, 2019/2020, 2020/2021 eta 2021/2022 Denboraldietan barrena estreinatuko ditu Euskadiko Orkestra Sinfonikoak bost enkarguak. Horietako bakoitza programa bereizi banatan aurkeztu eta grabatuko da, eta proiektuaren amaieran CD bakarrean argitaratuko dira guztiak. Ibilbide hau guztia eta emaitza izango da Euskadiko Orkestra Sinfonikoak Elkano eta bere bidaia ezagutzera emateko egingo duen ekarpen nabarmena.

Horixe izango da Mundubira 500: Elkano Fundazioarekin bat egiteko modua Orkestrarentzat. Elkanoren ezagutza sustatzeko eta oraindik ere hainbat alorretan nahiko ezezaguna den bere historiari buruz ikertzen jarraitzeko proiektuak koordinatzeko helburuarekin sortu da fundazio hau.

Bost konposatzaileak honakoak dira, enkargu eta estreinaldi hurrenkeraren arabera: Mikel Chamizo, Mikel Urquiza, Joël Mérah, Teresa Catalán eta Zuriñe F Gerenabarrena. Bost egileak hainbat euskal lurraldetakoak dira eta zenbaki horrek espedizioan abiatu ziren bost ontziei egiten die erreferentzia.

 

Mikel Chamizo (Tolosa, 1980):

“Espedizioaren irteera, 1519” (estreinaldia 2019ko udazkenean)

Mikel Urquiza (Bilbo, 1988):

“Hego Amerika” (estreinaldia 2020ko udaberrian)

Joël Mérah (Clichy, 1969):

“Ozeano Barea, Asia” (estreinaldia 2020ko udazkenean)

Teresa Catalán (Iruña, 1951):

“India, Afrika” (estreinaldia 2021eko udaberrian)

Zuriñe F Gerenabarrena (Gasteiz, 1965):

“Itzulera, 1522” (estreinaldia 2022ko udaberrian)

 

Ezker-eskuin: Mikel Chamizo, Teresa Catalán, Oriol Roch, Bingen Zupiria, Robert Treviño, Zuriñe F Gerenabarrena, Joël Mérah, Mikel Urquiza

 

TESELAri jarraipena ematen

 

Orkestrak 30 urte bete zituenean gauzatu zen TESELA proiektuak hasi zuen zirkulua marrazten jarraituko du musika-proiektu berri honek.

Orduan jatorri ezberdinetako sona handiko konpositoreei zortzi obra eskatu zitzaizkien. Euskal kultura ideia komun bakartzat hartuta musika garaikidearen mosaiko bat osatzen zuten teselak ziren. Hain justu orain planteatutakoaren kontrakoa izan zen hura. Orduan, nazioarteko konpositoreek Euskal Herrian jarri zuten begirada, oraingoan, berriz, Elkanoren begirada honen bidez, euskal musikagile hauek bidaiatzera eramango gaituzte lehen mundubira hura gogora ekarriz. Bi kasuetan, Euskadiko Orkestra Sinfonikoak argi utzi du sorkuntzaren sustatzaile dela, eta kultur balio handiko musika-ondarea utzi(ko) du.

 

 

Bost musikagile, munduari bira bat

 

Jarraian, munduan barrenako musika-bidaia honen bost musikagile protagonistek proposatzen dizkiguten obren lehen ideia eta hausnarketak doaz, baita euren biografiak ere.

 

Mikel Chamizo (Tolosa, 1980): Navigare necesse est

Elkanoren ibilerei musika jartzen lehena Mikel Chamizo izango da. Espresuki eskatu zaio berari ahots koralari tarte bat eskaintzeko partituran, eta Bilboko Koral Elkarteak interpretatuko du zati hori. Chamizok 1519ko espedizioaren irteerari erreparatuko dio, eta datorren udazkenean estreinatuko du obra, 2019/2020 Denboraldiaren hasieran.

Hona hemen Mikel Chamizoren azalpena bere obrari buruz:

“Navigare necesse est, vivere non necesse (Nabigatzea beharrezkoa da; bizitzea ez da beharrezkoa) esaldia Plutarkoren Bizitza paraleloak obran agertzen da, nahiz eta Ponpeiorena den; hain zuzen, hitz horiez adoretu zituen bere marinelak, seguruenik beren bizitzak amaituko lituzkeen ekaitz handi baten erdian itsasoratu nahi ez zutenean. Baina esaldi horrek, halaber, bi errealitate biltzen ditu: alde batetik, gizarteen hasiera-hasieratik nabigatzeak zuen garrantzi estrategikoa, eta, bestetik, protagonistek bere gain hartzen zuten arrisku pertsonal ikaragarria.

Magallaesek eta Elkanok munduan zehar egin zuten espedizioa –«bigarren Odisea», Stefan Zweigen arabera–, bizitzari aurre egiteko modu paradigmatikoa da, orain existitu ezin dena. Amerika eta Asiaren arteko igarobide bat bilatzea zen Magallaesen fedeak bultzatutako proiektua; kartografiatu gabe zegoen munduko eremu batean barneratu behar ziren, eta, seguru asko, zoritxarreko amaiera izango zuen. Nola prestatu ziren Elkano eta bere gizonak halako egitandi baterako? Zer ahalmen mentalekin egiten zioten aurre egoera ezezagunen beldurrari?

Navigare necesse est obra Magallaesen eta Elkanoren bidaiaren hasieran oinarritzen da, eta hiru ataletan banatuta dago: abesbatzak protagonizatuko duen erritu erlijioso bat –luzerako ontziratu baino lehen egin ohi zuten–; Sanlúcar de Barramedako portuko soinu-paisaiaren birsortze irudikatu bat, bertatik barneratu baitziren Ozeano Atlantikoan Magallaesen itsasontziak; eta itsasoan nabigatzen eman zituzten lehen minutuak, gero gizadiaren historiako abentura izugarrietariko batera eramango zituztenak.”

Mikel Chamizok Musikenen ikasi zuen konposizioa Ramon Lazkano, Gabriel Erkoreka eta Stefano Scaranirekin. Bere musika Frantzia, Suitza, Italia, Polonia, Suedia edo Txile bezalako herrialdeetan interpretatu dute, La Biennale di Venezia, Donostiako Musika Hamabostaldia eta Musikaste bezalako zikloetan. Bere proiektu berrienetako batzuk hauek dira: Bertso berriyak jartzera nua, Maialen Lujanbiorekin batera bertsolaritza musikalki arakatzeko proiektua, Euskadiko Orkestra Sinfonikoaren Miramongo Matinéeen zikloan estreinatutakoa; Espirals, Ensemble Orquesta de Cadaqués delakoarentzat idatzitakoa; edota Soinua iratzarri musika garaikideko proiektu pedagogikoa, Donostia 2016k Europako Kultur Hiriburutza proiektuaren baitan nabarmendu zuen ekimenetako bat.

 

Mikel Urquiza (Bilbo, 1988)

Lekukoa Mikel Urquizak hartuko du, eta “Hego Amerikan” zentratuko da. 2020ko udaberrian estreinatuko du bere obra.

Mikel Urquiza beraren hitzetan:

 “Euskadiko Orkestraren zuzendaritzak proiektu handi honetan parte hartzeko proposamena egin dit. Proiektuaren helburu nagusia da Elkanok Lurraren inguruan egin zuen bidaia erakustea. Arreta espedizioaren etapa jakin batean jartzeko eskatu dit; hain zuzen ere, Hego Amerikako etapan, non, oraindik Magallaesen buruzagitzapean, gaur egun Brasil eta Argentina diren lurraldeetan egin zuten geldialdia.

Elkanok Hego Amerikan zehar egin zuen bidaiak nigan pizten du, berehala, geroagoko migrazioen oroitzapena: norabide berean egin diren migrazioak, euskal diasporaren mundu-mugimendu baten parte izanik, eta, oraintsukoak, alderantzizko norabidean, gure artean hegoamerikar ugari bizitzea eragin dutenak.

Kartografiatu gabeko itsaso batean nabigatzeko nahiz herrialde ezezagun eta, maiz, etsaiz beteriko batera lekualdatzeko, adimena, erabakitasuna eta ausardia behar dira. Oraindik ez dakit nola antolatuko ditudan ideia horiek musikalki, baina badakit heroia baino gizona goraipatuko dudala, bere egitandiaren bitartez gure inguruan existitzen diren eta ikusezinak diren beste hainbat omenduz.”

Urquizak ere Gabriel Erkorekarekin eta Ramon Lazkanorekin konposizioa ikasi zuen eta ondoren Parisen jarraitu zuen ikasketekin. Han bizi da gaur egun, eta Frantziako hainbat musikarirentzat idatzi eta lan egiten du: Wilhem Latchoumia pianojolea, Quatuor Diotima, l’Instant Donné eta Ensemble Intercontemporain. Alemanian finkatutako beste artista batzuekin ere aritzen da: Sarah Maria Sun sopranoa, emsemble mosaik, ensemble ascolta eta Catch hirukotea, ECLAT bezalako jaialdietan edo Koloniako Filarmonikoaren denboradian. Euskal musika-erakunde garrantzitsuenekin lankidetzan aritzen da: Euskadiko Orkestra Sinfonikoa, BBVA Fundazioa, Donostiako Musika Hamabostaldia eta Musikagileak.

 

Joël Mérah (Clichy, 1969)

Joël Mérah Iparraldeko konpositoreak “Asiako Ozeano Bareko” uretan barrena eramango gaitu. 2020ko udazkenean izango da, eta soprano baten ahotsa hartuko du barne.

Horrela deskribatu du berak orain lantzen ari den obra :

“Bi izenburu posible ditu obrak: …un certain parfum de sagesse II edo …Jakinduriaren usaina II.

Bi mugimendutan: 1/ Han - Hor - eta – Hemen; 2/ Zure inguruan.

Juan Sebastian Elkanoren mundu-biraren 500. urteurrena ospatzeko konposatu nahi dudan orkestrarako obra, Euskadiko Orkestra Sinfonikoak enkargatu didana, espazio handiek eta bidaiek pizten duten bake-sentimenduak bideratuko du. Bakearen ideia horrek erreferentzia egiten dio Elkanoren eta Ozeano Barean zehar berarekin joan ziren gizonen espiritua bete zuen sentimenduari. Magallaesek jarri zion «Barea» izena ozeanoari, itsasaldian zehar izan zuten eguraldi onagatik. Kanpo-mundua eta mundu epikoa baino, barne-mundua ekarri nahi dut gogora (Juan Sebastian Elkanorena, seguruenik).

Hori guztia nabarmentzeko, Joxean Artzeren idazluma ere erakuts lezake konposizioak. Bidaia- eta barne-sentimendu hori oroitarazten duen poema bat aukeratu beharko litzateke, nolabaiteko jakinduria-usain bat; eta, beharbada, orkestran sartuko litzatekeen ahots batek kantatuko luke.”

Mérahk Baionan hasi zituen bere ikasketak eta Parisen jarraitu zuen. Paris, Bordele, Baiona, Irun, Tokio eta beste hiri batzuetako talde eta orkestrekin egiten du lan eta musika-genero guztiak jorratzen ditu (ganbera-musika, solista, orkestra, opera, balleta, zinea…). Hainbat konposizio-sari jaso ditu, eta horietako azpimarragarriena Tokioko Toru Takemitsu lehen saria da. L’Ensemble 0 musika-taldearen kidea da, eta Baionako Maurice Ravel Kontserbatorioan irakasle aritzen da.

 

Teresa Catalán (Iruña, 1951)

Teresa Catalán Elkanoren konpositore-talde honetako kide helduena da. “India, Afrikatik” hasiko du etxerako itzulia, 2021eko udaberrian. Catalánek zenbait sari eskuratu ditu interpretazio, konposizio, musika-ibilbidearen aintzatespen arloetan (2017ko Musikaren Sari Nazionala, adibidez). Kide hautetsia da JAKIUNDEn, Nafarroako Gobernuko Kultura Kontseiluan eta Konposizio eta Instrumentazioko Katedratiko Emeritoa da Madrilgo Musikaren Goi Kontserbatorioan. Bere sorkuntzak jaialdi garrantzitsuetan programatu dituzte, zenbait herrialdetan. Interprete eta bertako zein nazioarteko erakunde ugariren enkarguak jaso ditu, eta sarri eskaintzen ditu ikastaroak eta hitzaldiak hainbat herrialdetako jaialdi, instituzio, unibertsitate eta kontserbatoriotan.

 

Zuriñe F Gerenabarrena (Gasteiz, 1965)

Arabako konposatzaile Zuriñe F Gerenabarrenak hiru urteko bidaiari amaiera emango dio “1522eko itzulerarekin”. Trabesiaren estreinaldia eta itxiera 2022ko udaberrian izango da.

Gerenabarrenak lantzen ari den obraren zati bat iragarri du:

“Konposizioak 8-10 minutu inguruko iraupena izango du.

Obra bakoitzarekin, teselen antzera, euskal nabigatzaileak munduan zehar egin zuen bidaiaren ikuspegia osatzearen ideiaren barruan (irteera, espedizioan nabigatu zituen tokiak eta izan zituen oztopoak eta itzulera), nik azken etapari helduko diot, alegia, itzulerari.

Magallaesen eta Elkanoren bidaldiak (bai eta bidaia espazialek, aurrerapen zientifiko eta teknologikoek eta naturako fenomenoek ere), garai hartan munduaren inguruan zuten ideia zabaldu zuen, eta horrek gure ziurtasunez duda egitea eragin du eta mugigaitzak ziren ideien inguruan bi aldiz pentsatzera behartzen gaitu. Egintza horiek geure burua zabaltzen dute, eta geure burua berrasmatzen eta gure irudimena areagotzen laguntzen dute. Obra honek bidaiaren metafora bat izan nahi du, bai ezbeharretan gogor eutsi eta aurrera egiteari bai helmugara iristeko energiari dagokienez.

Obra idazteko, obra elektroakustikoekin lortutako esperientzietatik abiatuko naiz, tratamendu instrumentalean nahasi nahi baititut pentsamendu elektronikotik eratorritako soinu-elementuak.

Nire asmoa ez da pieza programatiko edo deskriptibo bat egitea, baina esplorazioa lantzeko desioa dut, iluntasunari eta zailtasunari lotutako soinu-eremutik, eta testura argitsuagoekin aldizkatuta, non perkusioa eta metala nagusitzen diren; batzuetan, erabateko soinu gisa, eta, beste batzuetan, kolore gisa.

Gerenabarrenak Carmelo Bernaola eta Franco Donatonirekin estudiatu zuen. Konposatzaile moldakorra da, eta arlo askotako obrak idatzi ditu: solista-lanak, orkestra sinfonikoa, antzerkia, dantza, zine-musikaren orkestrazioak, elektroakustika eta diziplina anitzeko proiektuak. Egile bezala aurkeztu ohi da Europako eta Ameriketako nazioarteko foro ugaritan. Bere musika orkestra, ensemble eta instrumentujole askok interpretatu dute, eta Euskal Herriko, Europako eta Japoniako erakundeen enkarguak eta laguntzak jaso izan ditu. Musikenen garatzen du bere karrera Gerenabarrenak ere.

Osteguna 24 Urtarrila, 2019

Larunbat honetako Miramongo Matinéeak Lehen Mundu Gerra amaitu zenetik ehun urte igaro direla ekarriko du gogora

Larunbat honetako Miramongo Matinéeak Lehen Mundu Gerra amaitu zenetik ehun urte igaro direla ekarriko du gogora

Euskadiko Orkestra Sinfonikoko kide diren metalezko instrumentuen bakarlariek osatutako boskote batek eta Donostiako Santa Mariako organoaren titularrak eskainiko dute ‘Bakearen aldeko kontzertua: 1918’.

Larunbat honetan, urtarrilak 26, 11:00etan, Miramongo Matinéeak 18/19 Denboraldiaren erdira iritsiko dira zortzigarren hitzorduarekin, metalezko boskote bat eta organoa izango dituena protagonista.

Larunbat honetako programak gertakizun historiko garrantzitsu bat ekarri nahi du gogora: 1918ko Armistizioaren sinadura, Lehen Mundu Gerrari amaiera eman ziona lau urte baino gehiagoko Erdialdeko Inperioen eta Aliatuen arteko borroka gogorraren ostean. Bakea 1918ko azaroaren 11n sinatu zuten, aliatuen garaipen argi batekin eta Alemaniari baldintza oso gogorrak ezarriz. Aurrerago Versaillesko Itunean, benetan gerraren amaiera ofizialdu zuen itunean, berretsi ziren baldintza horiek.

Gertakari honen oroitza egiteko, musikariek gatazkaren bi aldeak ordezkatu zituzten herrialdeetan jaiotako autoreen obrak hautatu dituzte egitarauan, herrialdeok izan baitziren azken finean armistizioa sinatzearen arduradunak.

Programa eklektiko alai honetan, Muffat frantsesaren Tocatta prima, Handel alemaniarraren Water Music, Widor frantsesaren Bach’s memento, Delerue frantsesaren Vitrales, Naji Hakim libanotarraren Euskal dantzak, Khachaturian sobietarraren Ezpata-dantza eta Dupré frantsesaren Poema heroikoaren su artifizialak entzun ahal izango dira, Verdunen hil zirenei omenaldi batean.

Metalezko instrumentuen bakarlarien boskoteko kide guztiak Euskadiko Orkestra Sinfonikokoak dira: Jean-Luc Casteret (tronpa), Didier Bousquet (tronpeta), Miguel Echepare (tronpeta), Arnaud Mandoche (tronboia) eta Óscar Abella (tuba). Boskoteak Ana Belén Garcíarekin egin du bat, Donostiako Santa Mariako organo historikoaren titularrarekin, Matinée hau eskaintzeko.

Sarrera solteak (7€) salgai daude euskadikoorkestra.eus webgunean eta Kursaal Auditoriumeko leihatilan. Gainera, leku librerik geratuko balitz, Orkestraren egoitzako leihatilan bertan eros ahal izango lirateke kontzertuaren egunean.

Miramongo Matinéetara eroso joateko, Euskadiko Orkestrak doako autobus-zerbitzua eskainiko dio bertaratu nahi duen orori. 10:25ean abiatzen da autobusa Gipuzkoa Plaza 4tik eta geldialdiak egiten ditu Antso Jakituna 18an eta Madril Hiribidea 34an.

Miramongo Matinéeek Kutxa Fundazioaren babesa dute sortu zirenetik.

Ostirala 18 Urtarrila, 2019

Euskadiko Orkestra Sinfonikoak hiru produkzio berri aurkeztu ditu Gasteizen 2018/19ko Musika Gela zikloaren baitan

Euskadiko Orkestra Sinfonikoak hiru produkzio berri aurkeztu ditu Gasteizen 2018/19ko Musika Gela zikloaren baitan

'Uauatxua', 'Pianissimo' eta 'Isiltasunaren haitzuloa' dira Euskadiko Orkestra Sinfonikoak otsail, martxo eta apirilean Gasteizen antolatu dituen Musika Familian kontzertuen izenburuak.

Beste denboraldi batez, Euskadiko Orkestra Sinfonikoaren Musika Gelak Gasteizen aurkeztuko ditu bere Musika Familian kontzertuak, haurrek familiekin gozatzeko kultur aisialdiko eskaintza bat. Euskadiko Orkestra Sinfonikoak haur eta gazteei eskaintzen dizkien jardueren artean, ibilbide luze eta finkatuena duen atala da Musika Familian kontzertuena, eta 20 urte baino gehiago daramatza Orkestraren egitarauan.

Aurten Gasteizen hiru produkzio propio estreinatuko dira zikloaren baitan, eta askotariko adin-taldeei zuzendutakoak dira, 2 urtetik hasi eta 16 urteraino: Uauatxua, kultura ezberdinetako melodia herrikoiak eta musika klasikoko sehaska-kantak entzuteko aukera emango digun kontzertua (igandean, otsailak 17, 17:00etan eta 18:30ean García Lorca Antzokian, 2 eta 5 urte bitarteko haurrentzat); Pianissimo, musikaren, bere ñabarduren eta bere inplikazio emozionalaren inguruko terminologia espezifikoan sakontzen lagunduko digun emanaldia, Helena Orcoyen soprano paperean izango duena (ostirala, martxoak 22, 19:00etan Principal Antzokian, 10 eta 16 urte bitarteko gazteentzat); eta Isiltasunaren haitzuloa, musika entzuten ez denean non dagoen bilatzean tematuta dagoen gazte-koadrila bat protagonista duen musika-ipuina (igandea, apirilak 14, Principal Antzokian, 6 eta 10 urte bitarteko haurrentzat). Ikuskizun hauek guztiak Gasteizko Udalaren Antzoki-Sarearekin koprodukzioan prestatu dira.

Musika Gelaren Denboraldi honetako produkzio horien guztien gai komuna emakume-ahotsa izango da, baita hark eragiten dizkigun emozioak ere. Ahots hori —kantatua, esana eta musikarena berezkoa dena— forma eta intentsitate ugaritan aurkezten zaigu: haurrei abestutako sehaska-kantatan, botere eta distira osoz ageri den opera-aria handietan, edo bere garaikideen onespen ezaren aurka borrokatu behar izan zuten emakumeen konposizioetan.

Ikuskizun guztietarako sarrerak 6 eurotan daude salgai euskadikoorkestra.eus eta principalantzokia.org webguneen bidez, baita 945161045 telefono-zenbakian eta Principal Antzokiko leihatilan ere. Uauatxuaren kasuan, gainera, García Lorca Antzokiko leihatilan ere eskuratu ahal izango dira tiketak, bertan izango baita emanaldia.

 

Partaidetza gasteiztarra Eskola Kontzertuetan

 

Aurtengoan ere, Gasteizko Olabide Ikastolako 115 ikasle Orkestrak antolatutako Eskola Kontzertuetako batean izango dira. Aurten hamar urte beteko dira Eskola Kontzertuak hasi zirenetik, eta ordutik Musika Gelaren ildo nagusietako bat bezala finkatu da. Guztira, aurreko bederatzi edizioetan, 35.000 ikasle baino gehiagok gozatu ahal izan dute kontzertu hauez, eta parte-hartzaileen zifra urtez urte areagotu egin da.

Olabide izango da Denboraldi honetan Eskola Kontzertuez gozatu ahal izango duten 100 ikastetxeetako bat. Zehazki, ikastetxe gasteiztarreko Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzako lehen mailako ikasleek Pianissimo kontzertua ikus ahal izango dute. Guztira, Haur Hezkuntzako, Lehen Hezkuntzako eta Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzako 9.000 ikasle baino gehiagok hartuko dute parte Denboraldi honetan Eskola Kontzertuetan.

 

Askoz gehiago Musika Gelan

 

40 jarduera baino gehiagok osatuko dute Euskadiko Orkestra Sinfonikoaren Musika Gelaren 18/19 Denboraldiko egitaraua, Mikel Cañadak koordinatutakoa. Orkestraren programazioan aspaldidanik erabat sustraituta dagoen hezkuntza-ziklo hau herritarrei, oro har, eta gazteei, bereziki, musika gerturatzeko helburuarekin jaio zen. Bere baitan eskaintzen diren kontzertuek izaera didaktikoa, pedagogikoa eta gertukoa daukate.

Musika Familian kontzertuez eta Eskola Kontzertuez gain, zikloak aurten hainbat entsegu ireki hartuko ditu barne, eta baita pertsonen inklusioa sustatzeko jarduera ugari ere, FEVAS-Plena Inclusión Euskadirekin lankidetzan programatutakoak.

Ostirala 18 Urtarrila, 2019

Abian daude ‘Isiltasunaren haitzuloa’ produkzio berriaren Eskola Kontzertuak

Abian daude ‘Isiltasunaren haitzuloa’ produkzio berriaren Eskola Kontzertuak

Atzotik urtarrilaren 24ra arte, Miramongo Auditoriumak Euskadiko Orkestra Sinfonikoaren Musika Gelaren produkzio berri honen Eskola Kontzertuak hartuko ditu, eta horietan Dantzertiko dantzari eta aktoreek hartuko dute parte.

Programa bera publiko orokorrari eskainiko zaio Musika Familian kontzertuetan, otsailaren 23an Donostian eta apirilaren 14an Gasteizen.

Estreinatu berri da Isiltasunaren haitzuloa, Euskadiko Orkestra Sinfonikoak 2018/19 Denboraldiko Musika Gela hezkuntza-zikloaren baitan aurkeztu dituen lau produkzio berrietako bigarrena. Ekoizpena atzo abiatu zen Miramonen programa honetan eskola-haurrei zuzentzen zaien lehen kontzertuarekin, eta baita bigarren batekin ere, FEVAS-Plena Inclusión Euskadi elkarteko eta beste kolektibo batzuetako lagunak gonbidatu berezi gisa izan zituena. Gaurtik datorren asteko ostegunera arte, urtarrilak 24, Miramongo Auditoriuma goizetan Eskola Kontzertuen saio bikoitzaren (9:45 eta 11:15) eszenatoki izango da.

Isiltasunaren haitzuloa Mikel Cañadak idatzitako musika-ipuin bat da, eta bere protagonista gazte-talde bat izango da, musika entzuten ez denean non deskantsatzen duen bilatzean tematuta dagoen gazte-talde bat. Hainbat abentura biziko dituzte gazteek zenbait tokitan barrena, harik eta musikak babesa hartzen duen haitzulora iristen diren arte, eta han sorpresaz betetako mundu magikoa aurkituko dute. Ipuin honek partiturek eta musika-lengoaiak ezkutatzen dituzten misterio guztiak aditzera eman nahi dizkigu.

Euskadiko Orkestra Sinfonikoaren musikariez osatutako hari-laukote batek —Maialen Rezabal (biolina), Itziar Prieto (biolina), Monika Mazur (biola) y Beatriz Linares (biolontxeloa)—eta piano batek —Amaia Zipitria— osatuko dute obraren zati musikaleko boskotea. Haiek eta Dantzertiko (Euskadiko Arte Dramatiko eta Dantza Goi Mailako Eskola) artista-talde bat izango dira eszenatokian protagonista. Interpretazio-ikasleak honakook dira: Maren Basterretxea, Albar Cirarda, Celia Fañanás, Ana García, Alain Lersundi, Maialen Marín, Yune Nogueiras, Ana Ochoa eta Garazi Urcola. Dantzako ikasleak, berriz, hauek: Unai Álvarez, Pilar Blanco, Elene Carreto, Dairi Martínez, Beñat Urrutia eta Miryam Villanueva. Guztiek Orlando R. Peláez eta Juanjo Herrero irakasleak izango dituzte gidari.

6 eta 10 urteko ikasleei zuzendutako kontzertu hauek 55 minutuko iraupena izango dute. Guztira, egun hauetan Orkestraren egoitzatik 3.500 ikasle eta irakasle baino gehiago pasako dira.

2018/19ko Musika Gelako gainontzeko produkzio berriak ondokoak dira: Uauatxua (2018ko urrian izan zituen emanaldiak); Marie Antoinette, Malandain Ballet Biarritzekin lankidetzan egina (otsailaren 15ean Kursaalen); eta Pianissimo (martxoaren 25 eta 26an Kursaalen). Kontzertu hauek guztiek Gipuzkoako Batzar Nagusien eta Donostiako Udaleko Hezkuntza Atalaren babesa daukate.

 

Musika Familian kontzertuak

 

Bestalde, Isiltasunaren haitzuloa formatu irekian ere eskainiko da, bi Musika Familian kontzertutan: bata otsailaren 23an Donostiako Kursaal Auditoriumean 18:00etan, eta bestea apirilaren 14an Gasteizko Principal Antzokian 18:00etan.

Ikuskizun hauetarako sarrerak 3 eta 7 euro bitartean daude salgai euskadikoorkestra.eus webgunean eta emanaldiak hartuko dituzten aretoen leihatila eta webguneetan.

Bi kontzertuen aurretik, 16:45ean, Sentsibilizazio-tailerrak eskainiko dira, aukerakoak eta doakoak izango direnak kontzerturako sarrera dutenentzat. Tailer hauen edukiera 30 lagunekoa da, eta horietan parte hartu ahal izateko beharrezkoa da aurrez izena ematea, Donostiako kasuan 943003180 telefono-zenbakira dei eginez eta Gasteizko kasuan 945161045 telefono-zenbakira deituz.

 

Aurkezpena gaur Gasteizen

 

Gaur aurkeztu dira, baita ere, Gasteizen otsail, martxo eta apirilean egingo diren hiru Musika Familian kontzertuak: Uauatxua, Pianissimo eta Isiltasunaren haitzuloa. Informazio guztia hemen

Osteguna 10 Urtarrila, 2019

Bigarren Mundu Gerrako kontzentrazio-esparru batean idatzitako obra bat larunbateko Miramongo Matinéean

Bigarren Mundu Gerrako kontzentrazio-esparru batean idatzitako obra bat larunbateko Miramongo Matinéean

Euskadiko Orkestra Sinfonikoko musikariez osatuta dagoen Waimea Laukoteak Olivier Messiaen konpositore frantsesaren ‘Denboren amaierarako kuartetoa’ obra interpretatuko du. 

Larunbat honetan, urtarrilak 12, 11:00etan, Miramongo Matinéeek berriz ekingo diote Denboraldiko zazpigarren hitzorduarekin, Waimea Laukotea protagonista izango duena. Taldea Euskadiko Orkestra Sinfonikoko hiru musikarik —Xabier Gil (biolina), Jon Larraz (biolontxeloa) eta Juan Navarro (klarinetea)— eta Amaia Zipitriak (pianoa) osatzen dute.

Laukoteak Olivier Messiaen konpositore frantsesaren, XX. mendeko herrialde galiarreko garrantzitsuenetako baten, obra bat hautatu du Matinéerako. Messiaenek 31 urte zituen Bigarren Mundu Gerra hasi berritan, 1940ko ekainean, armada alemaniarrak preso eraman zuenean Alemaniako Görlitz hirian kokatutako (gaur egun Poloniako Zgorzelec hirian) atxilotuentzako kanpamendu batera.

Kanpamendurako bidean, Messiaenek Henri Akoka klarinetejoleari ‘Txorien amildegia’-ren (Matinéean entzungo den obrako hirugarren mugimenduaren) zirriborroak erakutsi zizkion. Messiaen Akokarekin elkartu zen, eta baita preso zeuden beste bi musikari profesionalekin ere, Jean le Boulaire biolinjolearekin eta Ètienne Pasquier biolontxelojolearekin, eta instrumentu-konbinazio ezohiko batentzako kuartetoa idatzi zuen. Berak pianoaren partea hartu zuen bere gain. Hori guztia egiteko Carl-Albert Brüll zaindariari esker lortu zituen paper-zatiak eta arkatz txiki bat erabili zituen.

Denboren amaierarako kuartetoa kanpamenduan bertan eman zuten estreinakoz, haize zabalean eta euripean, 1941eko urtarrilaren 15ean, 400 presoz eta hainbat zaindariz osatutako publiko baten aurrean. Brüllek lortu zizkieten interpretazioa gauzatu ahal izateko instrumentuak, oso egoera txarrean bazeuden ere.

Zortzi mugimenduk osatzen dute obra eta bete-betean islatzen ditu egileak bere konposizio-karrera osoan erakutsitako ñabardurak: katolizismoan militantzia sendoa eta txorien kantua soinu-material gisa erabiltzeko obsesioa.

Sarrera solteak (7€) salgai daude euskadikoorkestra.eus webgunean eta Kursaal Auditoriumeko leihatilan. Gainera, leku librerik geratuko balitz, Orkestraren egoitzako leihatilan bertan eros ahal izango lirateke kontzertuaren egunean.

Miramongo Matinéetara eroso joateko, Euskadiko Orkestrak doako autobus-zerbitzua eskainiko dio bertaratu nahi duen orori. 10:25ean abiatzen da autobusa Gipuzkoa Plaza 4tik eta geldialdiak egiten ditu Antso Jakituna 18an eta Madril Hiribidea 34an.

Miramongo Matinéeek Kutxa Fundazioaren babesa dute sortu zirenetik.

Asteazkena 09 Urtarrila, 2019

‘The Bride Wore Black’, Euskadiko Orkestra Sinfonikoaren eta Fernando Velázquezen grabazio berria

‘The Bride Wore Black’, Euskadiko Orkestra Sinfonikoaren eta Fernando Velázquezen grabazio berria

Orain dela gutxi berrogeita hamar urte bete dituen François Truffauten film ezagun honentzat Bernard Herrmann estatubatuarrak konposatutako soinu-bandaren edizio berri bat da.

Euskadiko Orkestra Sinfonikoak Fernando Velázquezekin grabatu zuen irailean François Truffaut frantsesaren The Bride Wore Black filmaren soinu-banda. Filmaren musika Bernard Herrmann konpositore estatubatuarrak idatzi zuen duela 50 urte, eta urteurren horren harira, Euskadiko Orkestra Sinfonikoak grabazio berria egin du, pelikulan sartu ez ziren 25 minutu ere barne hartuz. Edizio honetan lehendabiziko aldiz entzun ahal izango dira filmetik kanpo geratutako minutu horiek.

Grabazio hori harrera bikaina izaten ari da zine klasikoaren eta bere soinu-banden zaleen artean.

Velázquezek berak zuzendua eta Marc Blanesen grabazio, nahasketa eta masterizazioarekin, edizio berri hau Quartet Recordsentzat erregistratu da.

Informazio gehiago hemen: http://www.quartetrecords.com/the-bride-wore-black.html

 

Osteguna 20 Abendua, 2018

Euskadiko Orkestra Sinfonikoak erramun mendibelandaren sei grabaturekin zoriontzen ditu Gabonak

erramun mendibelandaren grabatu-seriea
erramun mendibelandaren grabatu-seriea

Duela hiru urte ekindako bideari jarraituz, urte berri on opatzeko euskal artisten lana erabiliko du aurtengoan ere Euskadiko Orkestra Sinfonikoak.

2015 urtetik, Euskadiko Orkestra Sinfonikoak urtero euskal artisten obrarekin zoriontzen ditu eguberriak. Oraingo honetan erramun mendibelanda artistak La Taller lantegi eta grabatu-galeriaren eskutik egindako sei grabatu originalekin egin du.

erramun mendibelanda margolaria, grabatzailea, ilustratzailea, kartelgilea eta pintura-irakaslea da Euskal Herriko Unibertsitateko Arte Ederren Fakultatean. Erakusketa ugari egin ditu bakarka eta modu kolektiboan artista gisa daramatzan hiru hamarkada baino gehiagotan. Sari eta aintzatespen asko jaso ditu; horien artean nabarmenena 2008ko Grabatuaren Lehen Sari Nazionala da.

Testu honen bidez, mendibelandak grabatu-serie hau deskribatu du:

 

Hauskortasuna: ez gatoz margotzera, sentitzera baizik. Falta, gabezia, oroimenera sarbidea. Oroimenean pentsatzea, berreskuratu ezin dena berreskuratzea. Forma luzangen bertigoa eta emozioa.

Erorialdi luzean jatorrira iristen gara. Erorialdia berdean, erorialdia gastatutako gonaren gris ilunean. Horren azpian zegoen guztia. Ustez ezagutzen ez zenuen maremagnum HANDI hori guztia. Zurekin eraman duzu beti: marra zuzenaren hipersentikortasuna da. Garbia, argia eta posible den guztitik haratago gelditua. Dena da haratago. Wim Mertensek ekartzen dizu, berriz, piano hura, ia usteldutako egurrezko eskola garden ezin zaharrago hartan zegoena. Han ikasi zuen zure amak idazten. Orain zure ondoko ikasmahaian dago eserita. Tintontzi bereko tinta. Hauskortasuna eta hipersentikortasuna. Aintzakotzat hartu behar da, zaindu eta bere musika entzun…

Gal zaitez, erretira zaitez, eror zaitez uzkurtuta eta egin ezazu negar. Ez iezaiozu negar egiteari utzi eta senak bisitatuko zaitu itzal baten gisan. Paperaren testura zimurtsua igurtziz. Dei egin dizu. Erakarri egiten zaitu. Orbana pintura gaineko zure txistua da. Zaurian arnasten duzu.

 

Grabatuak serigrafia bidez egin dira harri-kartoian,  1 mm-eko lodieraduna eta 17,5 x 11,3 cm-ko neurriduna. Grabatu bakoitzaren 1000 aleko edizioa egin da, guztiak artistak sinatuak eta 1etik 1000ra zenbakituak.

Grabatu hauek gehitzen zazkie 2015, 2016 eta 2017an, hurrenez hurren, Orkestrak zorion-agurrean erabilitako Marta Cárdenasen, Zuhar Iruretagoienaren eta Jeleton taldearen lanei.

 

Zorionak eta Urte Berri On!

Orriak